Razem dla zdrowia

Pytania i odpowiedzi

• Ochrona danych osobowych

• Partycypacja i konsultacje społeczne

  • Co oznacza termin „partycypacja”?

    Partycypacja to proces, w trakcie którego przedstawiciele społeczeństwa uzyskują wpływ, a pośrednio i kontrolę, nad decyzjami władz publicznych, gdy te decyzje mają bezpośredni lub pośredni wpływ na ich własne interesy. Partycypację taką odróżnia się od tradycyjnego udziału w procesie wyborczym i jest ona organizowana innymi metodami”. %br Na podstawie Obywatele współdecydują. Przewodnik po partycypacji społecznej. K Wygnański, D. Długosz, Warszawa 2005

  • Czy partycypacja to jest przywilej obywateli czy może obowiązek administracji publicznej?

    Partycypacja to nie tylko przywilej obywateli i pacjentów. Partycypacja jest także obowiązkiem administracji publicznej. W roku 2004 weszła w życie ustawa o działalności pożytku publicznego, która ustanowiła w odniesieniu do wszystkich organów administracji publicznej obowiązek współpracy z organizacjami pozarządowymi, w dwóch ważnych dla partycypacji społecznej formach:

    • konsultacji projektów aktów prawnych
    • tworzeniu wspólnych, publiczno-społecznych ciał konsultacyjnych

    Partycypacja = udział w konsultacjach społecznych + udział w ciałach decyzyjnych (lokalnych lub centralnych).

  • Czy obywatele w innych krajach UE mają prawo do partycypacji w podejmowaniu decyzji w ochronie zdrowia?

    Tak, reguluje to prawo UE - rekomendacja Rady Europy Nr R (2000) 5 dotycząca tworzenia ciał partycypacji obywateli i pacjentów w procesie podejmowania decyzji dotyczących zdrowia. W świetle jej zapisów:

    • Rządy państw członkowskich mają zapewnić partycypację obywateli w podejmowaniu decyzji na wszystkich poziomach systemu ochrony zdrowia – narodowym, regionalnym I lokalnym
    • Mają tworzyć prawne struktury i określić zasady wspierające partycypację obywateli i prawa pacjentów

  • Kto może partycypować?

    Partycypować mogą i powinni wszyscy:

    • Przedstawiciele pacjentów, organizacje i stowarzyszenia pacjenckie
    • Pacjenci indywidualni
    • Obywatele
    • Władza – administracja publiczna wszystkich szczebli – centralna, lokalna
    • Inni interesariusze systemu – lekarze, pielęgniarki, świadczeniodawcy, farmaceuci, producenci

    Partycypacja to wzajemne wspieranie się władzy i obywateli we wspólnym podejmowaniu decyzji.

  • Czy partycypacja się opłaca administracji publicznej?

    Tak, partycypacja daje władzy szereg korzyści:

    • Lepsze prawo
    • Łatwiejsze wdrażanie zmian
    • Lepszy system ochrony zdrowia
    • Mniejsze wydatki na zdrowie
    • Lepsze rządzenie
    • Lepsze wyniki sondaży przedwyborczych.

  • Jakie korzyści daje partycypacja obywatelom?

    Partycypacja daje obywatelom następujące korzyści:

    • Wpływ na podejmowane decyzje
    • Wpływ na kształt zmian systemowych
    • Wpływ na wydawanie publicznych pieniędzy
    • Zaspokajanie potrzeb grup społecznych
    • Rozwiązanie problemów środowiska pacjenckiego

  • W jaki sposób można partycypować?

    Można partycypować na różne sposoby:

    • Sprawdzać Informować
    • Badać, opiniować
    • Brać udział w konsultacjach społecznych
    • Oceniać skutki regulacji (OSR) z perspektywy społecznej
    • Decydować w ciałach decyzyjnych w ochronie zdrowia

    Ale partycypowanie to głownie informowanie, konsultowanie i współdecydowanie.
    Informowanie. Jest to relacja jednokierunkowa — administracja informuje o decyzjach lub procedurach, które dotyczą obywateli. Informowanie może mieć formę bierną (dostęp do informacji) lub aktywną (promocja, ogłoszenia, spotkania etc.).
    Konsultowanie. Relacja ma charakter dwustronny — administracja proponuje rozwiązania i zbiera opinie na ich temat. Proces jest rozłożony w czasie — najpierw jest informacja o proponowanych rozwiązaniach, potem następuje zbieranie opinii na ich temat.
    Współdecydowanie. Chodzi tu nie tyle o uzyskanie opinii na temat propozycji administracji, ile o autentyczne partnerstwo w budowaniu rozwiązań. Strony wspólnie definiują problemy i szukają dobrych rozwiązań. Komunikacja ma charakter równoczesny — proces projektowania rozwiązań i ich konsultowania następują jednocześnie. Partycypacja oparta jest o uznanie zasady partnerstwa jako podstawy wzajemnych relacji administracji i obywateli.

  • Co to jest drabina partycypacji i jakie są jej szczeble?

    • decydują całkowicie jednostronnie i samodzielnie, nie informując opinii publicznej;
    • decydują całkowicie jednostronnie i samodzielnie, ale informują opinię o podjętych decyzjach po ich podjęciu;
    • decydują całkowicie jednostronnie i samodzielnie, ale oprócz informowania opinii społecznej o podejmowanych decyzjach po ich podjęciu szeroko uzasadniają te decyzje, nakłaniając do ich akceptacji;
    • przed podjęciem decyzji informują o swych planach i przyjmują do wiadomości pojawiające się opinie społeczne, wykorzystując je w mniejszym lub większym stopniu do zmiany treści decyzji;
    • przed podjęciem decyzji zasięgają aktywnie opinii poszczególnych obywateli (wybranych liderów, ekspertów) czy też korzystają z wysłuchań publicznych, sondaży telefonicznych, badań opinii publicznej;
    • przed podjęciem decyzji aktywnie zasięgają opinii, przeprowadzając konsultacje społeczne z różnymi grupami społecznymi i ich reprezentacjami (organizacjami) na podstawie wymogów prawa lub politycznej woli;
    • przed podjęciem decyzji zasięgają opinii w ramach ustawowo powołanych przez państwo publicznych instytucji konsultacyjnych i opiniodawczych, których wysłuchanie ma charakter obowiązkowy;
    • przed podjęciem decyzji współpracują z partnerami społecznymi (negocjacje, wspólne planowanie, osiąganie konsensusu) i wspólnie z nimi podejmują kompromisową, wspólną decyzję na przykład w formie porozumienia lub wspólnego programu;
    • przekazują podejmowanie decyzji grupom lub partnerom społecznym i akceptują te decyzje, kontrolując ewentualnie ich proceduralną legalność i poprawność oraz zgodność treści decyzji z obowiązującym porządkiem prawnym (na przykład referenda, układy zbiorowe pracy).

  • Jakie możliwości partycypacji są dostępne polskim pacjentom?

    Polscy pacjenci i obywatele mogą brać udział w:

    • Konsultacjach społecznych aktów prawnych MZ
    • Sejmowej lub Senackiej Komisja Zdrowia
    • Dialogu dla Zdrowia (?)
    • Radzie Przejrzystości AOTM (?)
    • Lokalnych ciałach decyzyjnych – rady społeczne szpitali, rady pożytku publicznego, rady potrzeb zdrowotnych

  • Jakie mogą być bariery partycypacji?

    Przekonanie części polityków, że uzyskany mandat wyborczy daje im prawo do lekceważącego stosunku wobec pojawiających się w debacie głosów organizacji reprezentujących różne interesy społeczne, albo zapraszanie przez tych polityków do współpracy tylko takich organizacji, które uznają za sojuszników politycznych.
    Niska kultura części administracji publicznej w zakresie współdziałania z partnerami społecznymi. Przejawia się to w słabym przygotowaniu administracji do prowadzenia konsultacji społecznych, pomijaniem części partnerów, nieprzestrzeganiem procedur prawnych regulujących konsultacje, przekazywaniem dokumentów do konsultacji „na ostatni moment”, formalistycznym traktowaniem konsultacji społecznych jako procedury, której celem jest jedynie uniknięcie zarzutów proceduralnych i protestów społecznych związanych z brakiem jakichkolwiek konsultacji.
    Brak zwartych, dojrzałych sprawnych organizacyjnie i kompetentnych partnerów społecznych do prowadzenia dialogu z administracją publiczną, co skłania urzędników do twierdzenia, że takie konsultacje są tylko stratą czasu.
    Niska kultura dialogu ze strony partnerów społecznych, brak próby zrozumienia interesów administracji publicznej czy urzędników, postawa roszczeniowa. Administracja z kolei nie potrafi wykorzystać zebranych w toku konsultacji opinii i propozycji.
    Często spotykana praktyka ze strony administracji — niechęć do rozmowy z wieloma partnerami i swoiste wymuszanie federalizacji — jest naganna. To prawda, że ułatwia to pracę administracji, ale nie można z tego czynić warunku do rozmowy.
    Na podstawie Obywatele współdecydują. Przewodnik po partycypacji społecznej. K Wygnański, D. Długosz, Warszawa 2005.

  • Na czym polega paradoks partycypacji w Polsce?

    Zdrowie jest najważniejszą wartością dla 65% Polaków (Diagnoza społeczna 2013).
    Badania TNS Pentor wskazują na to, że wg 80% respondentów przedstawiciele pacjentów powinni reprezentować obywateli w dialogu społecznym dotyczącym zdrowia.
    ALE
    Organizacje pacjenckie rzadko biorą udział w podejmowaniu decyzji w ochronie zdrowia. Poziom kapitału społecznego w Polsce jest niski (14% działa w organizacjach i wspólnotach, 15% działa na rzecz społeczności lokalnych)
    DLATEGO
    Potrzeba aktywnej promocji idei partycypacji wśród pacjentów i obywateli! To jest właśnie zadanie realizowanego przez Fundację MY Pacjenci projektu Pacjenci Decydują.

• Ciąża i poród

  • Amniopunkcja – na czym polega to badanie, jak przebiega i jakie występuje ryzyko po wykonaniu zabiegu?

    Amniopunkcja, inaczej nazywana amniocentezą, polega na pobraniu próbki płynu owodniowego (płyn otaczający dziecko) w celu wykrycia wad genetycznych oraz innych zaburzeń, jakimi obarczony może być płód. Jest to najczęściej wykonywane badanie prenatalne o charakterze inwazyjnym.

    Dzięki amniocentezie można zidentyfikować około 40 różnych zaburzeń w rozwoju płodu. Badanie to pozwala rozpoznać nieprawidłowości chromosomalne, takie jak zespół Downa, zespół Pataua, zespoły Edwardsa czy Turnera oraz inne wady genetyczne, np. mukowiscydozę, anemię sierpowatą, dystrofię mięśniową typu Duchenne’a, rdzeniowy zanik mięśni. Amniopunkcja umożliwia też zdiagnozowanie najczęstszych wad rozwojowych płodu, takich jak wady ośrodkowego układu nerwowego, wady serca czy układu moczowego. Badanie wykorzystywane jest przy ustalaniu ojcostwa w czasie ciąży, do określenia płci dziecka, jak również w celach terapeutycznych.

    Wskazaniem do badania amniopunkcji może być:

    • wiek kobiety powyżej 35 lat
    • przyszła matka rodziła dziecko z wadą/chorobą
    • w rodzinie przyszłej matki lub ojca były osoby obciążone chorobą genetyczną
    • test potrójny wykrył w surowicy krwi ciężarnej wysokie stężenie alfafetoproteiny – podwyższone wartości mogą sugerować m.in. rozszczep kręgosłupa dziecka

    Amniopunkcję najlepiej jest przeprowadzić między 13. a 15. tygodniem ciąży, w warunkach aseptycznych oraz pod kontrolą USG. Lekarz tak wybiera miejsce nakłucia pęcherza płodowego, aby było jak najbardziej oddalone od płodu. Po uprzedniej dezynfekcji skóry, lekarz wprowadza igłę przez powłoki brzuszne  do macicy i strzykawką pobiera ok. 15-20 ml płynu owodniowego. Cały zabieg trwa zaledwie kilka minut.

    Badanie wykonywane przez doświadczonych lekarzy gwarantuje całkowicie bezpieczny przebieg zabiegu. W rzadkich przypadkach, po 1-2 na 100 zabiegów, amniopunkcja może spowodować:

    • uraz płodu
    • uszkodzenie łożyska lub pępowiny
    • infekcję
    • przedwczesne pęknięcie pęcherza płodowego
    • odpływanie wód płodowych
    • przedwczesny poród lub poronienie

    Warto pamiętać, że prawidłowy wynik badania płynu owodniowego nie daje gwarancji, że dziecko będzie zupełnie zdrowe.

  • Po urodzeniu dziecka zauważyłam, że nie mogę utrzymać moczu, szczególnie gdy kaszlę, podnoszę coś ciężkiego bądź śmieję się. Czy można na to coś poradzić?

    To prawdopodobnie wysiłkowe nietrzymanie moczu i jest ono dość powszechne po porodzie, zwłaszcza gdy kobieta rodziła kilkakrotnie i do tego siłami natury. Główną przyczyną jest osłabienie mięśni dna miednicy, które odpowiadają m.in. za zamykanie cewki moczowej.

    Najlepszym sposobem radzenia sobie z tą dolegliwością są ćwiczenia na nietrzymanie moczu zwane ćwiczeniami Kegla. Należy mocno napinać mięśnie wokół pochwy i odbytu, trzymać napięte jak najdłużej (ok. 10 sekund) a następnie powoli rozluźniać mięśnie i odprężyć się przez kilka sekund. Czynności należy powtarzać w ciągu dnia, w różnych porach dnia i pozycjach ciała (stojąc, siedząc, oddając mocz, leżąc). W trakcie ich wykonywania kobieta wzmacnia mięśnie dna miednicy.

    Jeśli kilkutygodniowe ćwiczenia nie przyniosą rezultatu, należy zasięgnąć porady lekarza. Możliwe jest wówczas leczenie dolegliwości poprzez elektrostymulację mięśni dna miednicy bądź w cięższych przypadkach zaleca się wykonanie zabiegu operacyjnego.

  • Czy poród siłami natury to to samo co drogami rodnymi?

    Poród drogami rodnymi nie musi być jednocześnie porodem fizjologicznym lub inaczej określanym porodem naturalnym. To właśnie o porodzie fizjologicznym ( naturalnym) wiadomo, że jest najwłaściwszym sposobem przyjścia na świat. Nie każdy poród drogami rodnymi jest jednak porodem naturalnym (siłami natury). Jakakolwiek interwencja medyczna, jak chociażby bezpodstawne stałe monitorowanie tętna i czynności skurczowej (KTG) może wpłynąć na ograniczenie mobilności rodzącej, przez co zaburza naturalny przebieg porodu, może zaburzyć jego przebieg. Nawet pozycja rodzącej ma wpływ na to, czy niezbędne będzie nacięcie krocza. Nieuzasadnione podawanie leków mające na celu przyspieszenie porodu pociąga za sobą dalsze konsekwencje medyczne. Także w przypadku porodu zabiegowego (przy użyciu odciągacza próżniowego czyli Vacum lub kleszczy) mamy do czynienia z porodem drogami rodnymi a nie porodem siłami natury.

  • Czy przebieg porodu ma wpływ na powodzenie karmienia piersią?

    Tak , jak najbardziej. Im bardziej zachowany jest naturalny przebieg porodu tym mniejsze prawdopodobieństwo wystąpienia problemów z karmieniem piersią. Do najważniejszych czynników profilaktyki zaburzeń laktacyjnych w czasie porodu można zaliczyć:
    Ograniczenie zabiegów okołoporodowych będących dla matki źródłem bólu i stresu (nacięcie i szycie krocza, wlewy kroplowe, zabiegi położnicze i pielęgnacyjne).
    Ograniczenie do minimum czynności zakłócających procesy adaptacyjne noworodka (odsysanie, oddzielenie od matki, ważenie i mycie bezpośrednio po porodzie).
    Utrzymanie bezpośrednio po porodzie kontaktu ciało do ciała aż do zakończenia pierwszego karmienia, przy zachowaniu komfortu termicznego.
    Zapewnienie stałego wspólnego przebywania matki z dzieckiem.

  • Dlaczego powinnam wybrać położną rodzinną?

    Tak jak każdy obywatel powinien mieć swojego lekarza POZ i pielęgniarkę POZ, tak każda kobieta powinna mieć swoją położną podstawowej opieki zdrowotnej, która swoją opiekę sprawuje głównie w środowisku zamieszkania kobiety. W ramach kontraktowania świadczeń przez NFZ gwarantowane są spotkania edukacyjne ciężarnej prowadzone przez położną od 21 tygodniu ciąży 1 raz w tygodniu, a po 32 tygodniu ciąży 2 razy w tygodniu. W zależności od potrzeb ciężarnej przygotowują do porodu, połogu, karmienia i opieki nad dzieckiem. Najpóźniej w dniu wypisu ze szpitala, w którym urodziło się dziecko, placówka ta informuje wskazaną przez matkę dziecka położną POZ w celu przejęcia opieki. Położna najpóźniej do 48 godzin trafia do domu dziecka i obejmuje je opieką do ukończenia przez nie 8 tygodnia życia. Położna POZ prowadzi poradnictwo laktacyjne przez cały okres karmienia dziecka piersią.

  • Jaka pozycja ułatwia dziecku rodzenie się ?

    Najbardziej wskazana jest podczas porodu pozycja pionowa. Kołysanie biodrami, zataczanie kółek, chodzenie. Gdy zmęczenie daje się we znaki można robić dokładnie to samo siedząc na piłce
    gimnastycznej. Jest to o tyle dobre rozwiązanie, że w przerwach między skurczami można opierając się na łóżku lub stoliku przysnąć choćby na chwilę. Gdy chodzenie podczas skurczu jest męczące można oprzeć się o łóżko, szafkę lub cokolwiek innego na dogodnej wysokości. Polecany jest taniec, także z partnerem, którego ramiona mogą stanowić oparcie dla rąk. Warto jeszcze do tego śpiewać, zwłaszcza podczas skurczu. Rozluźnione są wówczas mięśnie twarzy i jednocześnie rozluźniają się mięśnie dna miednicy. W pozycji stojącej lub siedząc na piłce i poruszając biodrami praktycznie nie ma możliwości napinania mięśni dna miednicy. Cała siła skurczu jest więc wykorzystana na spychanie dziecka w dół kanału rodnego w najdogodniejszych dla niego warunkach. Gdy napięte są mięśnie dna miednicy podczas porodu siła skurczu "marnotrawi” się na pokonywanie oporów napiętych tkanek. Jest bardziej bolesne, mniej skuteczne, bardziej długotrwałe.

  • Usłyszałam, że mam duże dziecko – czy muszę mieć nacięte krocze przy porodzie?

    Nacięcie krocza jest słusznym i właściwie jedynym rozwiązaniem, gdy krocze jest wysokie, niepodatne, twarde, czasami zbliznowaciałe. Zwłaszcza, gdy stan dziecka wymaga natychmiastowego ukończenia porodu. W położnictwie nie ma jednoznacznych odpowiedzi. Zbyt wiele zmiennych ma wpływ na każdą sytuację, by móc je wszystkie przewidzieć. Wielkość dziecka to tylko jeden z elementów, które mają wpływ na to, czy trzeba naciąć krocze podczas porodu czy nie. Dużo zależy od elastyczności tkanek krocza. Czasami w przypadku infekcji pochwy (zwłaszcza grzybiczej) krocze jest bardzo kruche i nacięcie także nie chroni przed dalszym jego pękaniem. Pozycja podczas parcia i ta, w której się rodzi powoduje dodatkowe napięcie krocza. Nie można zagwarantować, że gdyby  rodzić w innej pozycji nie byłoby potrzeby nacięcia, niestety.

  • Jestem 2 dni przed terminem porodu. Czy seks może naprawdę spowodować, że poród się zacznie?

    W czasie zbliżenia działają te same hormony, które niezbędne są podczas porodu. W nasieniu są prostaglandyny, te same co w stosowanym przez lekarzy żelu, gdy walczy się o zmiękczenie szyjki i przygotowanie jej do porodu. Oksytocyna jest hormonem miłości - najwięcej jest jej podczas orgazmu, porodu i podczas karmienia piersią. Pobudzanie brodawek sutkowych powoduje wzrost poziomu oksytocyny, nasilenie skurczów podczas porodu, szybsze obkurczanie macicy po porodzie. Jednak póki organizm nie jest przygotowany do porodu, wszystkie te działania nie są w stanie w ciąży prawidłowej wywołać porodu, ponieważ produkowana jest także oksytocynaza - enzym rozkładający oksytocynę. Dopiero tuż przed porodem jest go coraz to mniej tak, aby oksytocyna mogła wywołać czynność skurczową.

  • Planujemy z mężem dziecko - czy mamy na coś szczególnie zwrócić uwagę?

    Sposób odżywiania, styl życia, używki mają wpływ na stan zdrowia zarówno mamy jak i ojca, a co za tym idzie mającego narodzić się maluszka. Co najmniej na 6 miesięcy przed planowaną ciążą warto np. rzucić palenie, które w katastrofalny sposób nie tylko uszkadza materiał genetyczny ale poprzez upośledzenie funkcjonowania organizmu zmniejsza płodność. Jeżeli w naszym życiu goszczą jeszcze inne używki także warto z nimi rozstać się, ponieważ wiadomym jest, że np. alkohol niekorzystnie  wpływa na komórki płciowe i zawarty w nich materiał genetyczny. Styl życia związany z aktywnością fizyczną nie tylko poprawia ogólne funkcjonowanie organizmu, ale także umożliwia łatwiejsze radzenie sobie ze stresem. W mniej więcej 1/3 przypadków to właśnie brak umiejętności radzenia sobie ze stresem przyczynia się do trudności z zajściem w ciążę lub problemami z jej donoszeniem. Ruch jest jedną z podstawowych potrzeb organizmu żywego. Dostosowany do naszych możliwości jest jak najbardziej wskazany także w czasie ciąży I nieuzasadnione jego ograniczenie jest wręcz szkodliwe dla jej przebiegu.

    Racjonalne odżywianie obojga rodziców na długo przed ciążą wpływa na ich stan zdrowia, płodność, materiał genetyczny, który wyznacza drogę rozwoju ich dziecka. W zależności od tego co mama zjada w czasie ciąży taki materiał budulcowy dla własnego organizmu może wykorzystać dziecko. W przypadku, gdy nasza dieta jest racjonalna nie ma potrzeby wprowadzania jakichkolwiek zmian na czas ciąży czy karmienia. Wbrew ogólnie panującym opiniom nie są to skomplikowane zasady – powinno się jeść często, w małych ilościach, zgodnie z piramidą potrzeb żywieniowych, potrawy dostosowane do naszych możliwości trawiennych, produkty jak najmniej przetworzone, wolne od toksyn i konserwantów. Dokładnie te same zasady będziemy starali się wpoić naszym maluchom, gdy od piersi będą przechodzić do talerzyka. Słowa uczą lecz czyny wychowują, więc nieporównywalnie łatwiej nam będzie gdy sami będziemy świecić przykładem.

    Właściwy poziom niektórych mikroelementów i witamin należy zabezpieczyć jeszcze przed ciążą I tak np. kwas foliowy wskazane jest suplementować na co najmniej 3 miesiące przed planowaną ciążą. Jest to też jeden z wielu powodów, dla których wskazane jest skontaktowanie się z osobami sprawującymi opiekę nad naszym zdrowiem. Lekarz  podstawowej opieki zdrowotnej jest właściwą osobą by ocenić nasz stan ogólny zdrowia. Obowiązkowo powinny przyszłe mamy odwiedzić lekarza ginekologa, stomatologa i ewentualnie innych specjalistów jeżeli jest pod ich opieką. Warto od tego zacząć swoją drogę w kierunku rodzicielstwa, ponieważ dodatkowe badania mogą wykluczyć niektóre schorzenia mogące spowodować trudności z zajściem w ciążę lub ułatwić ich wyleczenie zanim staną się przyczyną utrudniającą prawidłowy rozwój dziecka lub jego bezpieczne donoszenie do czasu porodu.

  • Planujemy kolejne dziecko. Czy możemy w jakiś sposób uzyskać wsparcie ze strony położnej?

    Czas, gdy myślimy o powiększeniu rodziny to dogodny moment by przystanąć na chwilę w naszym  życiu, zastanowić się nad naszymi nawykami i przyzwyczajeniami. Poobserwować świat nas otaczający i zastanowić się czy choć niewielkie zmiany można by wprowadzić w nasze życie zmieniając je na lepsze....dla naszego dziecka, ale i dla nas samych. Przewodnikiem po świecie kobiecości, a w tym przypadku na drodze do macierzyństwa jest  położna podstawowej opieki medycznej. To właśnie ona będzie wam towarzyszyć na najwcześniejszym etapie waszego rodzicielstwa. Warunkiem jest wybór położnej- potwierdzony złożeniem deklaracji.

    Na spotkaniach edukacyjnych dla ciężarnych będzie można dowiedzieć się więcej - jak wykorzystać czas jaki pozostał Wam do porodu, przygotować się do niego, do opieki nad dzieckiem. Z położną można przygotować się do stworzenia planu porodu i opieki okołoporodowej, dowiedzieć się jak przygotować się do powrotu do formy sprzed porodu itd. Już po 21 tyg ciąży można ustalić plan spotkań edukacyjnych. Spotkania edukacyjne z położną podstawowej opieki zdrowotnej NFZ finansuje  od 21 do 31 tyg co tydzień, a po 32 tygodniu aż do porodu nawet 2 razy w tygodniu . Pomoże przygotować się do porodu, rodzicielstwa, .Ta sama położna będzie sprawowała opiekę nad Tobą i dzieckiem w domu po porodzie przez pierwsze dwa miesiące życia dziecka. Pomoże rozwiać wszelkie wątpliwości dotyczące pielęgnacji maluszka oraz dochodzenia do formy młodej mamy po porodzie.

  • Jestem pod koniec ciąży, to moja pierwsza ciąża i strasznie się boje, jestem przerażona!!

     

    Jestem pod koniec ciąży, to moja pierwsza ciąża i strasznie się boje, jestem przerażona!! Chodzę i ryczę, czuję że to jakaś kara. Od samego początku jak się dowiedziałam, że jestem w ciąży byłam załamana, świat po prostu mi się zawalił! Miałam całkiem inne plany na moje życie. Czuję, że nie dam rady ani porodowi ani wychowaniu dziecka. Czy będę umiała je kochać? Im bliżej końca tym gorzej się zamartwiam i nie wiem co ze sobą zrobić. Czuje się bezradna i bezużyteczna. Czy mogę coś zrobić?

    Przede wszystkim proszę porozmawiać o tym ze swoją położną rodzinną, poprosić ją o pomoc w ustaleniu spotkania z psychologiem, kimś bliskim. W życiu nie ma sytuacji bez wyjścia. To nie prawda, że każda matka bezgranicznie i bezwarunkowo kocha swoje dziecko.

    Czasami jest to dosłownie huśtawka odczuć, a czasami tego malutkiego człowieczka odczuwa się jako pasożyta, który ukradł wolność i swobodę. Czasami można zakochać się od pierwszego poruszenia, pierwszego spojrzenia, pierwszej wspólnej nocy, a czasami potrzeba więcej czasu. Nie boją się jedynie ludzie bez wyobraźni. Lęk jest normalny w naszym życiu, ale to od nas zależy co z nim zrobimy. Możemy  spożytkować go na swoją  korzyść i motywację do działania. Przygotowanie do porodu i do opieki nad dzieckiem, wiedza jak to może wyglądać, zapoznanie ze szpitalem, w którym ma odbyć się poród – wszystko to zmniejszy obawy przed nieznanym i pomoże odkryć jak wiele już Pani dla tego maluszka już zrobiła.

  • Czy przechowywanie krwi w banku krwi pępowinowej jest zasadne, czy można nią leczyć choroby i jakie? Czy jest możliwość pozyskania komórek macierzystych z innych źródeł?

    Komórki macierzyste pozyskuje się z galarety Whartona, szpiku, krwi pępowinowej, tkanki tłuszczowej i krwi obwodowej po farmakologicznym przygotowaniu. Komórki macierzyste w Polsce stosuje się onkologii i hematologii dziecięcej, w schorzeniach neurologicznych, okulistyce, ortopedii, ginekologii. Częstym wskazaniem do leczenia komórkami macierzystymi dzieci jest porażenie dziecięce mózgowe i autyzm, ostra białaczka limfoblastyczna, a u dorosłych ostra białaczka szpikowa, szerokie zastosowanie terapii komórkami macierzystymi jest również w medycynie regeneracyjnej. Terapia komórkami macierzystymi znajduje coraz szersze zastosowanie i również wykrywa się coraz więcej w organizmie źródeł z możliwością wyizolowania i pozyskania komórek macierzystych (miazga zębów mlecznych, płyn maziowy, migdałki, przytarczyce, chrząstka). Medycyna regeneracyjna jest nową dziedziną , zajmującą się odtwarzaniem tkanek, a przyszłościowo, wskazują na to badania prowadzone na świecie będzie można odtworzyć nawet narządy (wątrobę, nerki, trzustkę).  

    Niezwykle częste i związane z rozwojem cywilizacyjnym jest uszkodzenie w wyniku stanów zapalnych tkanki chrzęstnej, która nie posiada właściwości regeneracyjnych, a dzięki wszczepieniu komórek macierzystych można ją zregenerować.

• Opieka nad małym dzieckiem

  • Kiedy powinno się zacząć myć zęby dziecku?

    Higienę jamy ustnej powinno się rozpocząć jeszcze przed przebiciem się przez dziąsła pierwszych zębów. Warto po każdym karmieniu przecierać dziecku dziąsła zwilżonym wodą gazikiem, aby zaczęło łączyć fakt jedzenia z koniecznością dbania o zęby. Taki zabieg pozwala usunąć osad oraz resztki pokarmu.

    W chwili pojawienia się zębów trzonowych (13.-19. miesiąc życia) do ich oczyszczania początkowo dobrze jest używać szczoteczki nasadzanej na palec, którą następnie należy zamienić na miękką szczoteczkę o małej główce. Zaleca się szczotkować zęby 2 razy dziennie z użyciem pasty zawierającej fluor. Ilość nakładanej pasty w przypadku dzieci do lat 2 powinna być bardzo niewielka (wielkości ziarnka ryżu). Jeśli jest obawa, że dziecko będzie połykało pastę, która zostanie na zębach po myciu, można zetrzeć ją wilgotnym gazikiem.

    Warto pamiętać, że na pierwszą wizytę kontrolną u lekarza dentysty powinno zgłosić się z dzieckiem między 6. a 12. miesiącem życia.

  • Mimo, że codziennie myję głowę mojego dziecka, nie mogę pozbyć się łuskowatych strupków na skórze głowy. Czy powinnam skonsultować to z lekarzem?

    Ciemieniucha, prawdopodobnie wiążąca się nieprawidłowym funkcjonowaniem gruczołów łojowych skóry głowy, jest dość powszechna u niemowląt. Najczęściej zmiany skórne zaobserwować można w okolicach ciemiączka ale mogą pojawiać się także na innych częściach ciała (m.in. w okolicach brwi czy nosa). Jeśli dziecko ma ciemieniuchę, nie świadczy to o złej higienie. Jest to częsta przypadłość wieku niemowlęcego (do 6. tygodnia życia, choć niekiedy daje o sobie znać do 18. miesiąca). Dzieci, u których występują objawy alergii, mają większą skłonność do ciemieniuchy. Nie jest ona jednak niepokojąca i bolesna dla naszej pociechy. Zdarza się,  że znika sama po kilku tygodniach i już nigdy nie wraca. Jednak w niektórych przypadkach może przybrać cięższą postać.

    Najlepiej zatem reagować przy pierwszych objawach ciemieniuchy, gdy widać zrogowaciały jeszcze biały łuskowaty naskórek, bo wtedy łatwiej ją zlikwidować. W aptekach dostępne są preparaty, które przyspieszają jej eliminację ale można również usuwać ją domowymi sposobami:

    • przed myciem natłuścić głowę dziecka oliwką dla niemowląt albo oliwą z oliwek
    • umyć głowę dziecka i wyczesać włosy miękką szczoteczką
    • nie przegrzewać dziecka i dbać o prawidłowe nawilżenie skóry

    Każde utrzymujące się dłużej pomimo stosowania domowych sposobów zmiany na skórze najlepiej skonsultować z lekarzem.

  • Czy dziecko karmione piersią faktycznie trzeba dopajać?

    Dzieci karmione piersią nie potrzebują dodatkowego nawodnienia pomiędzy posiłkami, otrzymują wystarczającą ilość wody wraz z mlekiem mamy. Podczas każdego karmienia najpierw wypływa pokarm wodnisty, a później – gęstszy, bardziej kaloryczny. Podanie wody, herbatki lub innego napoju napełnia brzuszek dziecka, przez co zmniejsza się jego zapotrzebowanie na matczyne mleko. Dopajanie albo dokarmianie zmniejsza czas dziecka spędzony przy piersi, przez co wpływa niekorzystnie na produkcję mleka. Jest to szczególnie niekorzystne gdy mama i dziecko dopiero uczą się siebie wzajemnie i laktacja nie jest jeszcze unormowana. – Dopajanie zaburza cały mechanizm laktacji. Pokarm mamy jest dostosowany do potrzeb dziecka i zmienia się w trakcie każdego karmienia czy doby. Mleko mamy jest dla dziecka i jedzeniem, i napojem. Nawetpodczas największych upałów niemowlę nie potrzebuje dodatkowych płynów. Karmienie zapewnia mu odpowiednią dawkę i wody, i pożywienia. Kobiecy pokarm jest pełnowartościowy, a karmienie na żądanie w pełni zaspokaja pragnienie malucha. W upalne dni dziecko samo będzie częściej domagać się krótkich karmień.
    Podawanie noworodkowi dodatkowych płynów w butelce ze smoczkiem może zaburzyć odruch ssania. Z tego powodu przynajmniej w pierwszym miesiącu, do czasu ustabilizowania laktacji warto poczekać też z podawaniem dziecku smoczka. Ssanie smoczka a piersi to bowiem dwie, zupełnie róże sytuacje. Ssanie piersi to dla dziecka intensywna praca, w trakcie której wysuwa język i brodę. Z kolei, aby utrzymać w ustach smoczek, dziecko cofa język i brodę. To może wprowadzić zamieszanie. Maluch może ssać pierś mniej efektywnie i nie pobudzać jej we właściwy sposób. – Do ssania butelki potrzebnych jest kilka zwykłych mięśni. Wystarczy, że dziecko delikatnie naciśnie na smoczek i już płynie z niego zawartość butelki. Nie wymaga to żadnego odruchu ssania, wystarczy zwyczajny ucisk, który nic więcej nie powoduje

  • Dużo mówi się o karmieniu piersią, ale na co mam zwrócić uwagę karmiąc dziecko butelką z mieszanką mlekozastępczą?

    Mieszanka mlekozastępcza, smoczek i butelka musi być odpowiednio dobrana do potrzeb dziecka. Przygotowując mieszankę należy przestrzegać instrukcji z opakowania (odpowiednia ilość proszku i wody) zawsze podawać dziecku odpowiednią ilość pokarmu podczas jednego karmienia i przestrzegać zaleceń dotyczących ilości spożywanego mleka w ciągu dnia. Woda do przygotowywanego mieszanki powinna być oligoceńska lub nisko zmineralizowana. Mieszanki nie należy podgrzewać w kuchence mikrofalowej.

    Obowiązkowo należy przestrzegać wszystkich zasad higieny.

    Przed samym karmieniem należy sprawdzić jak mleko wypływa ze smoczka (ze względu na dławienie, krztuszenie). Należy sprawdzić temperaturę mleka, przede wszystkim zwracając uwagę na to by nie poparzyć dziecka. Podczas karmienia smoczek powinien być całkowicie wypełniony pokarmem, a nie powietrzem -najlepsza pozycja podczas karmienia to półsiedząca.
    
    

  • Czy to prawda, że kupki noworodka są zupełnie inne niż starszych dzieci?

    Tak jest rzeczywiście. Pierwszy stolec noworodka to tzw smółka 1-2 dni. W pierwszych dobach swojego życia dziecko oddaje stolec określany mianem smółki. Smółka ma ciemnozielony kolor (prawie czarny), a powstaje w wyniku nagromadzenia w jelitach różnych substancji z życia płodowego. Jej wydaleniu sprzyja karmienie piersią ponieważ siara, czyli mleko wytwarzane w pierwszych dniach po porodzie oprócz swoich właściwości immunologicznych ma działanie przeczyszczające.
    Po całkowitym wydaleniu smółki, czyli około 3-4 dnia życia stolce kolor stolca zmienia się na musztardowy. Wówczas to zdrowe maleństwo powinno wydalać 2-3 stolce w ciągu dnia i oczywiście będzie pojawiało się brudzenie pieluszek podczas karmienia. Rytm wydalania stolca noworodka ulega zmianie z upływem czasu, podobnie, jak kolor wydalanego stolca, który zmienia się na zielony, musztardowy, brązowy. Noworodek karmiony wyłącznie piersią nie ma z reguły problemów z zaparciami czy twardymi stolcami. Stolce są częste lub 1 raz na kilka dni (zwłaszcza po 3 tyg. Życia), płynne, żółte, tryskające, z zawartością grudek, w trakcie lub bezpośrednio po jedzeniu. Oddawanie stolca połączone z dużym napięciem, grymasem wysiłku i zaczerwieniem twarzy dziecka.
    Stolce dziecka karmionego sztucznie będą zmieniały swoją konsystencję na bardziej zwartą, podobną do plasteliny.

  • Jak często przewijać noworodka i na co zwrócić uwagę?

    Noworodka należy przewinąć każdorazowo przed karmieniem i po oddaniu stolca (nie rzadziej niż co 3 godz.) Po dokładnym umyciu pośladków ciepłą wodą lub ogrzaną chusteczką higieniczną do pielęgnacji skóry noworodka, skórę należy osuszyć i zabezpieczyć kremem ochronnym. Do przewijania dziecka można wykorzystywać pieluchomajtki jednorazowe oraz pieluchy wielokrotnego użytku. Mają na celu wchłanianie wydaliny, ochronę przed zabrudzeniem pościeli i odzieży.

    Rodzaje pieluch:

    • Jednorazowe z żelowym wkładem wysokochłonnym,
    • Jednorazowe pieluchomajtki z tworzyw ekologicznych, biodegradowalnych, tradycyjne tetrowe pieluszki wielorazowe,
    • Wielorazowe pieluchomajtki i z wkładami wymiennymi wielorazowymi (głównie z włókien ekologicznych)

    Wymieniając pieluszkę pod pośladkami dziecka nie można podnosić dziecka za nóżki, unikamy podnoszenia pośladków do góry z jednoczesnym zgięciem ciałka (ucisk na brzuch dziecka). Zalecane delikatne obrócenie na bok (zwłaszcza w przypadku dzieci z tendencją do ulewania). Zalecane także ułożenie materaca z uniesieniem wezgłowia. Wszystkie czynności wykonujemy płynnie, delikatnie jednocześnie starając się utrzymać z dzieckiem kontakt wzrokowy i głosowy, przez co uspakaja się dziecko i rozbudza więź opiekuna z dzieckiem.

  • Jestem mamą chłopczyka – jak powinnam dbać o jego narządy płciowe?

    Wszystkie czynności przy napletku należy wykonywać czystymi rękami, z największą delikatnością! Przemywamy czystą wodą podczas kąpieli. U noworodków najczęściej jest fizjologiczna stulejka (utrzymuje się w 90% u 3latków). Jeżeli napletek nie zsuwa się należy pozostawić go bez jakichkolwiek interwencji. Jeżeli zsuwa się należy bardzo delikatnie zsunąć jedynie do pierwszego, najmniejszego oporu i przemyć.
    Odklejanie napletka od prącia jest długoletnim procesem i nie należy go przyspieszać!

  • Jak powinnam dbać o okolice intymne mojej córeczki?

    Wszystkie czynności przy wargach sromowych należy wykonywać czystymi rękami z największą delikatnością!
    Palcami jednej ręki delikatnie rozchylić wargi sromowe. Drugą ręką, czystym wacikiem z wodą przemyć od góry do dołu (usuwając ewentualne zabrudzenia stolcem) nie niszcząc naturalnej ochrony w postaci białej wydzieliny.
    Do pielęgnacji nie należy używać gazików ponieważ ich szorstka powierzchnia może spowodować mikrouszkodzenia łatwe w późniejszym czasie do nadkażenia.
    Pod wpływem hormonów matczynych może pojawić się biała lub krwista wydzielina z dróg rodnych lub obrzęk warg sromowych.

  • Jak pielęgnować pępek po wyjściu ze szpitala?

    Pielęgnacja pępka ma na celu zapobieganie stanom zapalnym pępka, skrócenia czasu odpadnięcia kikuta pępowinowego oraz zmniejszenie stosowania antyseptyków i antybiotyków. Przed pielęgnacją pępka należy dokładnie umyć ręce. Kikut pępowinowy i dno pępka powinno być czyste i suche (mycie wodą z mydłem i osuszanie czystym gazikiem-tzn. „sucha pielęgnacja”). Do czasu odpadnięcia kikuta pępowinowego należy zapewnić dopływ powietrza, dlatego dobrze jest odwijać pieluchomajtki w taki sposób by nie zasłaniały go.

    Warto wiedzieć, że stosowanie antyseptyków nie zmniejsza częstości występowania stanów zapalnych pępka. Skuteczność spirytusu jest gorsza niż innych środków antyseptycznych, stosowanie spirytusu wydłuża czas oddzielenia się kikuta pępowinowego i spirytus częściej powoduje podrażnienia, zaczerwienienia pierścienia pępkowego. Zaleca się stosowanie suchej pielęgnacji tzn utrzymanie kikuta w czystości i zapewnienie mu możliwości wysychania. Jedynie w sytuacjach zwiększonego ryzyka zakażenia (dłuższy pobyt dziecka w szpitalu lub złe warunki higieniczne w domu) należy rozpatrzyć stosowanie antyseptyków. Spośród antyseptyków zalecane są preparaty chlorheksydyna w postaci zasypki (niedostępna w Polsce) oraz oktenidyna (Octenisept dostępny w Polsce), nie jest zalecany alkohol. Przeciwskazane jest stosowanie preparatów: zawierających jod, roztwór gencjany, zieleń brylantynową.

    Oddzielenie kikuta pępowinowego trwa najczęściej 5-15 dni. Im dłuższy czas oddzielania tym większe ryzyko zakażenia. W tym czasie kikut pępowinowy zasycha i ciemnieje, dno pępka do czasu oddzielenia i bezpośrednio po oddzieleniu jest wilgotne (ślimaczące się). Gdy wydzielina jest śluzowa, zawilgocenie pępka i zaczerwienie do 0,5 cm dopuszczalne jest leczenie miejscowe. Należy skontaktować się z położną podstawowej opieki zdrowotnej.

  • Co trzeba zrobić by skorzystać z opieki położnej rodzinnej? Jak szukać położną opłacaną przez NFZ?

    By położna objęła kobietę opieką należy złożyć deklarację wyboru tej położnej podstawowej opieki zdrowotnej. Kobieta ma prawo wyboru położnej spośród położnych realizujących świadczenia w podmiocie, który podpisał kontrakt w tym zakresie. Gdy nie wiemy gdzie poszukiwać takiej położnej warto szukać takich informacji na stronie Zintegrowanego Informatora Pacjenta (ZIP) w zakładce „Gdzie leczyć się?”. Pod hasłem „Poradnie i szpitale” znajdujemy „Poradnie podstawowej opieki zdrowotne”. Wyszukujemy własne województwo, miasto. Zaznaczamy  pole „położna”  i „szukaj”. Uzyskujemy wykaz wszystkich świadczeniodawców z danymi do kontaktu.

  • Czy w wyprawce noworodka powinny zaleźć się rękawiczki "niedrapki" i co to jest ?

    Potocznie używa się określenia "rękawiczki niedrapki",  mając na myśli rękawiczki zakładane noworodkom w celu zapobiegania zadrapań twarzy dziecka. Czasami w ich zastępstwie mamy zakładają dziecku na rączki małe skarpetki. Odradzam ich stosowanie ponieważ uniemożliwiają dziecku prawidłowy rozwój zdolności psychomotorycznych i naturalnego uspakajania się. W czasie ciąży dziecko bardzo często trzyma rączki bardzo blisko twarzy i niejednokrotnie uspokaja się poprzez ssanie paluszków, kciuka, piąstki. Umiejętność samouspokajania jest bardzo ważna – mówi położna. Ta umiejętność jest bardzo ważna dla dziecka i wykorzystywana po urodzeniu.

     

    Bezpośrednio po urodzeniu  nie ma orientacji w przestrzeni i dopiero uczy się tzw. czucia głębokiego, propriocepcji. Dziecko uczy się poznawania swojego ciała, tego, gdzie ono się kończy, a gdzie zaczyna świat. Zakładając rękawiczki, a tym samym utrudniając dziecku dotykanie swojej buzi, pozbawiamy go możliwości właściwego przeżycia tego ważnego etapu rozwojowego. To tak jakby zabrać kredki przedszkolakowi, który chce rysować. Miękkie, kruche paznokcie dziecka czasami mogą porysować twarz dziecka, jednak nie powinno to stanowić problemu, dzieci mają też naturalnie zimne ręce i nie ma potrzeby zakładania w domu rękawiczek. Ssąc piąstkę dziecko zaspakaja także bardzo silną na tym etapie potrzebę ssania. Ssanie to po prostu pierwszy regulator emocji, sposób na uspokojenie i poznawanie. W momencie, gdy dziecko ma założone rękawiczki, jest to po prostu utrudnione.

  • Jakie są inne możliwości pielęgnacji noworodka i niemowlęcia, by nie używać tradycyjnych pieluchomajtek jednorazowych?

    Najbardziej podobne w użyciu do tradycyjnych pieluchomajtek jednorazowych są pieluchomajtki ekologiczne, które wykorzystywane są jak tradycyjne pieluchomajtki ale wytworzone z produktów ekologicznych biodegradowalnych.

    Istnieje także wiele rozwiązań wykorzystania pieluszek wielokrotnego użytku. Przykładem jest pieluszka formowana, z otulaczem w komplecie, wielorazowego użytku wyprodukowana z materiałów dostosowanych do prania, zapinana na rzepy lub zatrzaski. Problemem jest to, że stosunkowo najdłużej schnie spośród pieluch wielorazowych. Są także pieluszki kieszonkowe z wymiennymi wkładami wielokrotnego użytku. Podobnie jest z pieluszkami formowanymi. Do wielorazowego użytku stosuje się także, wykorzystywane tradycyjnie w Polsce przez długie lata, pieluszki tetrowe. Wymagają one nabycia umiejętności prawidłowego stosowania.

    Warto nadmienić, że stosowana jest także metoda bez pieluchowej pielęgnacji dziecka. Polega na wnikliwej obserwacji  dziecka i reagowaniu na sygnały wysyłane przez dziecko pozwalające przewidzieć jego potrzeby i załatwianie się do nocniczka (początkowo małej miseczki) a następnie do toalety. Często łączona jednocześnie z wykorzystaniem pieluch wielorazowych.

  • Po co mam składać deklarację wyboru położnej podstawowej opieki zdrowotnej skoro nie będę już miała dzieci?

    Każda osoba w polskim systemie opieki zdrowotnej ma w podstawowej opiece zdrowotnej ma zagwarantowaną opiekę lekarza i pielęgniarki, a kobiety także położnej. Położna nie tylko zajmuje się opieką w czasie ciąży, porodu i bezpośrednio po porodzie. Sprawuje opiekę także we wszystkich schorzeniach ginekologicznych i zajmuje się profilaktyką chorób kobiecych i przenoszonych drogą płciową. Może nauczyć samoobserwacji zmian związanych z funkcjonowaniem narządu rodnego, samobadania piersi, poinformować o zalecanych badaniach profilaktycznych i programach zdrowotnych. Po operacjach ginekologicznych sprawuje opiekę pooperacyjną w domu pacjentki podobnie  (podobnie jak podczas wizyt patronażowych po porodzie). W tym przypadku wymagane jest skierowanie lekarskie z podmiotu leczniczego, w którym wykonana został operacja do położnej podstawowej opieki zdrowotnej celem objęcia opieką pooperacyjną.

  • Za miesiąc idę z moim synkiem na pierwszą wizytę szczepienną, co powinnam zabrać, jak się przygotować?

    Najważniejszym dokumentem, który należy zabrać, udając się na wizytę szczepienną jest książeczka zdrowia dziecka. Wskazane jest zabranie dodatkowej pieluszki aby nie kłaść dziecka na zimnej wadze i podłożyć w czasie badania. Oczywiście należy zabrać pieluszki na zmianę i mokre chusteczki do oczyszczenia skóry. Jeśli dziecko używa smoczka-uspokajacza, należy również go zapakować. Wybierając się na pierwszą wizytę szczepienną, należy zastanowić się jakie szczepionki dla dziecka  zostaną wybrane. Czy wg programu szczepień ochronnych, czyli szczepienia obowiązkowe, czy też szczepionki skojarzone (wieloskładnikowe)  6 w 1 lub 5 w 1, dzięki którym wykonuje się mniej wkłuć, to również   mniej bólu i stresu. Jest to również mniejsze ryzyko niepożądanych reakcji poszczepiennych. Ponieważ szczepionki skojarzone są płatne, należy zabrać środki finansowe.

  • Jestem mamą niemowlęcia i niebawem powinnam zgłosić się na pierwszą wizytę szczepienną. Mam wiele obaw, czy nie dojdzie do powikłań po szczepieniu, co mogę zrobić i jak się zabezpieczyć?

    Program szczepień jest tak zaprojektowany, aby jak najwcześniej chronić dzieci przed zachorowaniem i groźnymi powikłaniami. Organizm dziecka dobrze reaguje na szczepienia
    i buduje swoją odporność. Wiek, w którym dziecko otrzymuje szczepionkę, jest tak dobrany, aby zapewnić jak najwcześniej i najskuteczniej ochronę przed groźnymi chorobami zakaźnymi.

    Zanim szczepionka zostanie zatwierdzona do zastosowania, to przechodzi wiele bardzo skrupulatnych badań – bezpieczeństwo szczepionek jest wysokie. Po wprowadzeniu szczepionek do użycia ich bezpieczeństwo jest sprawdzane i oceniane przez zbieranie informacji o występowaniu objawów niepożądanych. Oczywiście szczepienie, podobnie
    jak podanie leków może spowodować wystąpienie niepokojących dla rodziców reakcji. Należy je zgłosić lekarzowi. Lekarz ma obowiązek zgłoszenia każdego zaobserwowanego niepożądanego zdarzenia do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego.

    Najważniejsze dla zapewnienia bezpieczeństwa szczepionego dziecka i uniknięcia niepożądanych objawów po szczepieniu jest zaszczepienie dziecka w czasie kiedy jest zdrowe. Przed szczepieniem należy lekarza dokładnie poinformować o jego stanie zdrowia. Jeżeli było wcześniej szczepione, to jak była reakcja po szczepieniu.

    Jeżeli występują jakieś objawy po szczepieniu, są one zwykle w postaci odczynu w miejscu wkłucia, trwają krótko, mają zdecydowanie łagodniejszy przebieg od objawów choroby przed którą chronią.

  • Czy niemowlęta w pierwszym okresie życia nie otrzymują zbyt wiele szczepień, czy nie obciąża to za bardzo ich układu immunologicznego?

    Układ immunologiczny nawet u niemowląt ma zdolność reakcji na antygeny. Nowoczesne szczepionki, które podawane są jednocześnie i chronią przed kilkoma chorobami
    przy jednym podaniu, dzięki nowoczesnym technologiom produkcji zawierają mniej składników, a wirusy i bakterie zastąpione są oczyszczonymi ich fragmentami.

    Obowiązkowe szczepienia ochronne obejmują swym zakresem dość małą liczbę chorób, którym mają zapobiegać. Obowiązek poddawania się tym szczepieniom nie jest więc szczególnie uciążliwy czy nadmiernie obciążający. Zgodnie z § 2 Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych obowiązkiem szczepień ochronnych są objęte następujące choroby zakaźne:

    • błonica;
    • gruźlica;
    • inwazyjne zakażenie Haemophilus influenzae typu b;
    • inwazyjne zakażenia Streptococcus pneumoniae;
    • krztusiec;
    • nagminne zakażenie przyusznic (świnka);
    • odra;
    • ospa wietrzna;
    • ostre nagminne porażenie dziecięce (poliomyelitis);
    • różyczka;
    • tężec;
    • wirusowe zapalenie wątroby typu B;
    • wścieklizna.

     

    Szczepieniami tymi objęte są dzieci w różnym wieku od kilku miesięcy do 19 roku życia.

    W prowadzonej dyspucie dość rzadko przywoływany jest argument natury prawnej. Należy bowiem mieć na uwadze, że kwestie dotyczące szczepień ochronnych zostały uregulowane również przez polskiego prawodawcę na szczeblu ustawowym. Niewiele osób, wypowiadając się o szczepieniach rozróżnia szczepienia obowiązkowe od zalecanych.

  • Czy jest możliwość odmowy poddania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym?

    Poddanie się szczepieniom ochronnym jest ustawowym obowiązkiem skierowanym do wszystkich osób przebywających na terenie RP. Prawodawca nie daje w tym zakresie możliwości odmowy czy rezygnacji.  Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy  z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi osoby przebywające na terenie Rzeczpospolite Polskiej są obowiązane na zasadach określonych w tym akcie prawnym do poddania się szczepieniem ochronnym. Wobec powyższego obowiązek ten dotyczy nie tylko obywateli polskich ale wszystkich osób, które przebywają w Polsce. Jednocześnie ust. 2 przywołanego przepisu wskazuje, iż w przypadku osoby nieposiadającej pełnej zdolności do czynności prawnych odpowiedzialność za wypełnienie obowiązków, o których mowa w ust. 1, ponosi osoba, która sprawuje prawną pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, albo opiekun faktyczny w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2016 r. poz. 186, 823, 960 i 1070). Innymi słowy oznacza to, że za realizację obowiązku przyjęcia szczepień ochronnych przez dzieci są odpowiedzialni ich opiekunowie prawni czyli z reguły rodzice.

    Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku odniósł się do ewentualnego zastosowania tzw. klauzuli sumienia wobec obowiązku szczepień ochronnych, wyjaśniając, że „Ustawowy obowiązek szczepień ochronnych oznacza niedopuszczalność korzystania z tzw. klauzuli sumienia, tj. uprawnienia pacjenta do odmowy poddania się świadczeniu zdrowotnemu z powołaniem się na art. 16 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Dziecka (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 52, poz. 417 ze zm.).” (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Białymstoku z dnia 16 kwietnia 2013 r. II SA/Bk 18/13). Pacjent nie ma zatem możliwości odmowy, chronionym dobrem jest tutaj bowiem zdrowie powszechne oraz zapobieganie rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych.

    Podkreślić trzeba bowiem, że obowiązkowe szczepienia ochronne obejmują swym zakresem dość małą liczbę chorób, którym mają zapobiegać.

  • Kto może podjąć decyzję w sprawie świadczeń zdrowotnych osoby nieletniej, szczególnie jeżeli dotyczy to szczepień?

    Jeżeli świadczenie dotyczy pacjenta nieletniego, to decyzje w kwestii świadczeń zdrowotnych podejmują głównie rodzice lub wyznaczeni opiekunowie prawni.

     „Obowiązek rodziców poddania dziecka obowiązkowym szczepieniom ochronnym jest obowiązkiem prawnym, od którego uwolnić mogą jedynie konkretne przeciwwskazania lekarskie do szczepienia. Z art. 5 ust. 1 ustawy z 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi wynika wprost, że osoby przebywające na terytorium kraju są obowiązane, na zasadach określonych w tej ustawie, do poddania się szczepieniom ochronnym. Obowiązek poddania małoletniego obowiązkowym szczepieniom ochronnym wynika z mocy przepisów ustawowych.” (wyrok Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 8 stycznia 2016 r. V KK 306/15). Odmowa poddania dzieci szczepieniom obowiązkowym powoduje konsekwencje zarówno o charakterze administracyjnym, a nawet karnym.

    Realizacja przez opiekunów prawnych dziecka obowiązku poddania go obowiązkowym szczepieniom ochronnym może być, dochodzona w drodze egzekucji administracyjnej, a organem kompetentnym będzie właśnie wojewoda.

  • W związku z tym, że jak słyszałam po szczepieniu przeciw gruźlicy powikłaniem może być zachorowanie na tą chorobę, którą coraz trudniej się leczy, czy mogę nie wyrazić zgody na szczepienie mojego dziecka, które niebawem się urodzi?

    Jeżeli chodzi o szczepienie przeciw gruźlicy, odmowa jest sankcjonowana przez kodeks wykroczeń, czyli obszar prawa karnego. Zgodnie z brzmieniem art. 115 § 1. Kodeksu wykroczeń kto, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje się obowiązkowemu szczepieniu ochronnemu przeciwko gruźlicy lub innej chorobie zakaźnej albo obowiązkowemu badaniu stanu zdrowia, mającemu na celu wykrycie lub leczenie gruźlicy, choroby wenerycznej lub innej choroby zakaźnej, podlega karze grzywny do 1500 złotych albo karze nagany. Stosownie natomiast do brzmienia § 2 tej samej karze podlega, kto, sprawując pieczę nad osobą małoletnią lub bezradną, pomimo zastosowania środków egzekucji administracyjnej, nie poddaje jej określonemu w § 1 szczepieniu ochronnemu lub badaniu.

• Opieka nad seniorem

  • Jakie kroki mam poczynić, aby moja mama otrzymała dofinansowanie na aparat słuchowy?

    Refundacja kosztów aparatów słuchowych dla osób powyżej 26. roku życia (w tym emerytom i rencistom) przyznawana jest raz na 5 lat. Refundowane są dwa aparaty słuchowe dla każdej osoby z niedosłuchem, pod warunkiem, że wartość utraty słuchu przekracza 40 dB u osoby dorosłej.

    Tak więc, aby otrzymać dofinansowanie z Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) na aparat słuchowy w pierwszej kolejności:

    • wykonujemy badanie słuchu w specjalistycznej poradni zajmującej się diagnostyką słuchu
    • udajemy się do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, aby otrzymać skierowanie do lekarza specjalisty w dziedzinie laryngologii, otolaryngologii, otorynolaryngologii, audiologii i foniatrii lub audiologii
    • ze skierowaniem kierujemy się na wizytę do specjalisty
    • specjalista wystawia nam zlecenie na aparat słuchowy oraz wkładkę uszną
    • zlecenie składamy w regionalnym oddziale NFZ, gdzie urzędnik przybija na dokumencie pieczątkę bądź wysyłamy go pocztą tradycyjną i oczekujemy na poświadczony dokument
    • wracamy do poradni diagnostyki słuchu, która ma podpisaną umowę z NFZ w celu dopasowania odpowiedniego aparatu słuchowego, pozostawiamy tam podstemplowany wniosek na aparat słuchowy i wkładkę uszną, a cena naszego aparatu i wkładki zostaje pomniejszona o kwotę refundacji jaka została nam przyznana

    Uwaga – wniosek należy zrealizować w podanym na wniosku terminie.

  • Jakie placówki w Polsce dofinansowują zakup aparatu słuchowego i w jakiej kwocie?

    W Polsce aparaty słuchowe refundowane są przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ) bądź też Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON). Dofinansowanie z NFZ dotyczy każdej ubezpieczonej w NFZ osoby, natomiast  refundacja z PFRON dotyczy osób posiadających grupę inwalidzką bądź orzeczenie o niepełnosprawności, których dochód nie przekracza ustalonego przez PCPR/MOPS limitu.

    Ceny aparatów wahają się od kilkuset złotych do ok. 10 tys. zł.

    1. Refundacja aparatów słuchowych przez NFZ

    Osobom po 26. roku życia (w tym emerytom i rencistom) przysługuje dofinansowanie w kwocie:

    • 700 zł na aparat słuchowy (1 albo 2 x 700 zł)
    • 1260 zł na aparat na przewodnictwo kostne (1 albo 2 x 1260 zł)
    • 50 zł na wkładkę uszną (1 albo 2 x 50zł)

    Natomiast w przypadku inwalidów wojennych i osób represjonowanych refundacja wynosi odpowiednio:

    • 1000 zł na aparat słuchowy (1 albo 2 x 1000 zł)
    • 1800 zł na aparat na przewodnictwo kostne (1 albo 2 x 1800 zł)
    • 50 zł na wkładkę uszną (1 albo 2 x 50 zł)

    Wymagane jest przedstawienie odpowiedniej legitymacji.

    1. Refundacja aparatów słuchowych przez PFRON

    Wysokość dofinansowania ze środków PFRON jest uzależniona od powiatu oraz okresu, w którym pacjent stara się o dofinansowanie. Środki wypłacane są osobom mieszkającym w danym powiecie przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie (PCPR) a dla osób z dużych miast wojewódzkich – przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej (MOPS) lub Miejski Ośrodek Pomocy Rodzinie (MOPR). Wielkość refundacji jest ustalana odrębnie dla danego powiatu na konkretny rok kalendarzowy. Zazwyczaj wynosi maksymalnie 150 proc. limitu ceny określonej przez NFZ.

    Aby otrzymać dofinansowanie, należy złożyć następujące dokumenty:

    • wniosek w PCPR/MOPS/MOPR
    • fakturę lub kosztorys na zakup aparatu słuchowego, wkładki usznej
    • dokumenty poświadczające grupę inwalidzką lub orzeczenie o niepełnosprawności
    • zatwierdzony przez NFZ wniosek o aparat słuchowy

  • Co należy zrobić, aby umieścić osobę psychicznie chorą w domu pomocy społecznej?

    Jeżeli osoba jest ubezwłasnowolniona, to o wydanie zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej opiekun prawny może wystąpić do sądu. Kwestie dotyczące przyjęcia do domu pomocy społecznej bez zgody reguluje ustawa o ochronie zdrowia psychicznego. W art. 38 ustawy „Osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspakajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej.

    Kiedy osoba nie jest w stanie świadomie wyrazić zgody na podjęcie działań w zakresie umieszczenia jej w domu opieki to zgodnie z ustawą o ochronie zdrowia psychicznego z dnia 19.08.1994 r. na podstawie art. 38 ust.1 – jeżeli osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej. Natomiast jeżeli jest konieczność zapewnienia opieki, a  nie ma zgody to mówi o tym art. 39.1. jeżeli osoba, o której mowa w art. 38, lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie jej do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody.

    Z wnioskiem, o którym mowa w art.39. 1., może wystąpić również kierownik szpitala psychiatrycznego, jeżeli przebywająca w nim osoba jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, natomiast nie wymaga dalszego leczenia w tym szpitalu. i de facto jedyną możliwość zapewnienia takiej osobie codziennej pomocy i właściwych warunków życia. W większości przypadków przyjęcie do domu opieki   Jeżeli osoba wymagająca skierowania do domu pomocy społecznej ze względu na swój stan psychiczny nie jest zdolna do wyrażenia na to zgody, o jej skierowaniu do domu pomocy społecznej orzeka sąd opiekuńczy.

  • Jak powinnam opiekować się członkiem rodziny, u którego stwierdzono zespół otępienny?

    Wydłużenie życia ludzkiego, starzenie się ludzkości, to zjawisko dotyczące wielu krajów, szczególnie naszego kontynentu. Dzieje się tak, głównie w wyniku zmian cywilizacyjnych i powszechnego dostępu do opieki medycznej co powoduje wzrost zapotrzebowania na opiekę medyczną, w tym głównie pielęgniarską. Otępienie, to zespół objawów o postępującym charakterze. Klinicznie objawia się najczęściej zaburzeniami dotyczącymi kory mózgowej, takimi jak pamięć, myślenie, rozumienie, orientacja, liczenie, zdolność do uczenia się, czy ocena.

    Opieka nad pacjentem z otępieniem wymaga szerokiej oceny i całościowego spojrzenia na potrzeby pacjenta w zakresie opieki lekarskiej, pielęgniarskiej, rehabilitacyjnej, psychosocjalnej.

    Aby uzyskać więcej informacji dotyczących opieki nad takim pacjentem i możliwości wsparcia, proszę udać się do pielęgniarki POZ.

  • Jak mogę pomóc mojej mamie, która cierpi z powodu silnych, przewlekłych dolegliwości bólowych kręgosłupa, wręcz dochodzi z tego powodu do depresji?

    Występujące u osób starszych przewlekłe dolegliwości bólowe mogą pogarszać funkcjonowanie organizmu, ograniczać aktywność ruchową, przyczyniać się do narastania niesprawności, zwiększa się ryzyko upadków i ich konsekwencji. Oczywiście występowanie przewlekłego bólu powoduje nasilające się emocje i cierpienie, które wpływa na stan psychiczny chorego, zaburzenia nastroju, a nawet depresję. Powoduje to również uzależnianie się od pomocy osób trzecich.

    Konieczna w tym przypadku jest wizyta u lekarza i odpowiednie przeciwbólowe leczenie i rehabilitacja jeżeli będzie wskazana.

  • Mam problem z moim 75 letnim ojcem, który jest chyba lekomanem, kupuje i przyjmuje duże ilości leków i suplementów. Jak to ograniczyć?

    Często wśród osób starszych obserwuje się wielolekowość, która jest problemem ilościowym i jakościowym. Wielolekowość rozumiana jest jako przyjmowanie co najmniej 5 lub większej liczby leków i jest problemem geriatrycznym. Przyjmowanie wielu leków może stanowić ryzyko upadków i innych konsekwencji zdrowotnych, a nawet hospitalizacji i zgonów. Często też wynika ona z wielu schorzeń występujących w tym wieku i dochodzi wtedy do tzw. spirali chorób i terapii. Konsekwencją tego może być pogarszanie zamiast poprawy stanu zdrowia pacjenta, ponieważ między używanymi lekami dochodzi do interakcji i niepożądanych odczynów polekowych, a leczenie farmakologiczne zamiast poprawić  funkcjonowanie pacjenta, to może ją pogorszyć i powstaje błędne koło. W celu ustalenia prawidłowej i bezpiecznej farmakoterapii należy poprosić lekarza geriatrę lub lekarza POZ o ocenę wszystkich przyjmowanych leków pod kątem zasadności ich przyjmowania.

  • Proszę o poradę jak powinnam opiekować się moją mamą, która ma 84 lata, jest osłabiona, nie ma apetytu, niechętnie spożywa posiłki, ale poza zwyrodnieniem stawów i nadciśnieniem tętniczym nie ma istotnych stwierdzonych schorzeń.

    Zmiany fizjologiczne zachodzące w starzejącym się organizmie mają wpływ na zapotrzebowanie organizmu na wyżywienie i modyfikację niektórych składników pokarmowych. W starszym wieku osłabienie powonienia i odczuwania smaku może wpływać na zmniejszenie łaknienia. Należy zwrócić uwagę, czy proteza zębowa, jeżeli jest używana jest dobrze dopasowana, ponieważ również może być przyczyną dolegliwości lub dyskomfortu w jamie ustnej. Ze względu na różne tempo zmian zachodzących u osób starszych, przyjmowanie leków, stan odżywienia i możliwość aktywności fizycznej należy do zasad żywienia i indywidualnego podejścia, uwzględniając wszystkie występujące ograniczenia. Starsze osoby powinny jeść posiłki często i w małych ilościach. Należy zaplanować 5-6 posiłków w odstępach maksymalnie do 4 godzin. Ostatni posiłek nie powinien być spożywany później niż ok. 3 godzin przed położeniem się do snu. Posiłki powinny być urozmaicone, zawierające wszystkie najważniejsze produkty  spożywcze. Apetyt stymuluje również estetycznie podany posiłek. Nie bez znaczenia jest również podawanie odpowiedniej ilości owoców i warzyw. Jednakże w jakiej formie zostaną podane: surowe czy gotowane, rozdrobnione, miksowane, czy pozostawione w większych cząstkach zależy od możliwości i ograniczeń występujących u tej osoby. Należy zadbać, aby podawane posiłki składały się z produktów jak najmniej przetworzonych, to korzystnie wpływa na pracę jelit, zapobiega nowotworom jelita grubego i zaparciom. Uwzględnić tu należy dolegliwości lub dyskomfort, który może być spowodowany zbyt dużą ilością błonnika. W diecie należy również uwzględnić produkty mleczne, które dostarczają dobrze przyswajalne wapno i mogą w pewnym stopniu chronić przed osteoporozą. Czerwone mięso należy starać się zastąpić  chudym białym mięsem i rybami. Zapewnienie w diecie ryb morskich jest ważne ze względu na konieczność dostarczenia do organizmu kwasów omega-3. Wędliny należy zastąpić chociaż w jakimś stopniu pastami z jaj lub ryb. Należy w zdecydowanym stopniu ograniczyć lub wyeliminować z diety cukier, zastępując go np. suszonymi owocami. Ważne jest również ograniczenie w posiłkach ilości soli, która może powodować wzrost ciśnienia tętniczego. Osłabienie w starszym wieku odczuwania smaku może powodować  chęć dosalania potraw dla wzmocnienia smaku. Można ją zastąpić dodając większą ilość ziół. Ważne jest również zwracanie uwagi na ilość wypijanych płynów przez osoby w starszym wieku. Niezwykle ważna jest też aktywność fizyczna, która zapewnia przez dłuższy okres możliwość samoobsługi. Aktywność fizyczna powinna być stosowana zgodnie z zaleceniami lekarza i ewentualnie rehabilitanta. Systematycznie wykonywane ćwiczenia mają wpływ na obniżenie ciśnienia tętniczego, wzmacniają mięśnie, zapobiegają upadkom i zachęcają do większej aktywności.

  • Opiekuję się osobą niesprawną, chorą, leżącą w łóżku, obawiam się bardzo, aby nie wystąpiły odleżyny. Jak mogę zapobiegać temu?

    Profilaktyka odleżynowa polega na ochronie skóry przed otarciem i uciskiem. Należy zapewnić odpowiednią higienę. Optymalnym byłoby stosowanie preparatów do mycia, które nie zawierają mydła. Przed założeniem wyrobu chłonnego, należy zabezpieczyć skórę preparatami,  które chronią skórę przed odparzeniem. Wyroby chłonne muszą być dopasowane rozmiarem, rodzajem i odpowiednią chłonnością. Znaczenie ma również odpowiednie , prawidłowe zakładanie danego wyrobu. Kolejnym elementem zapobiegającym powstawaniu odleżyn jest poprawa ukrwienia w miejscach narażonych na ucisk. Należy chorego zachęcać do aktywności w postaci samodzielnego lub z pomocą poruszania się i częstej (w odstępach nie dłuższych niż co 1,5 -  2 godzin) zmiany pozycji w łóżku jeżeli tylko jest to możliwe. Jeżeli stan pacjenta na to nie pozwala, zmiany pozycji należy dokonywać obracając go na boki i zmieniając pozycję. Aby pobudzać mikrokrążenie krwi należy stosować delikatne masaże olejkami lub innymi preparatami, które aktywizują skórę. Skórę należy nieustannie obserwować pod kątem zmiany kolorytu, co może wskazywać na niedokrwienie. Ważne jest również podłoże, na którym leży chory. Pożądane jest zastosowanie materaca przeciwodleżynowego, poduszek, wałków, podpórek, które ograniczą ucisk i zapewnią wygodne ułożenie ciała, ograniczając maksymalnie ucisk. Bielizna pościelowa i osobista chorego powinna być z tkanin przewiewnych, naturalnych. Należy zwrócić uwagę na zapięcia, szwy, które również mogą powodować ucisk i drażnić skórę. Jeżeli dojdzie do powstania odleżyny, nie należy leczyć samemu, konieczna jest konsultacja z lekarzem lub pielęgniarką.

  • Jakie świadczenia w ramach pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej powinna wykonywać pielęgniarka w domu w opiece nad pacjentem ?

    Pielęgniarska opieka długoterminowa to opieka nad obłożnie i przewlekle chorymi przebywającymi w domu. Pacjenci objęci taką opieką nie wymagają leczenia w warunkach stacjonarnych. Ze względu na istniejące problemy zdrowotne wymagają jednak systematycznej i intensywnej domowej opieki pielęgniarskiej, realizowanej we współpracy z lekarzem POZ.

    Do pielęgniarskiej opieki długoterminowej domowej mogą być zakwalifikowani pacjenci, którzy w ocenie opartej na skali Barthel otrzymali 40 punktów lub mniej, którzy nie zostali objęci opieką przez hospicjum domowe, inny stacjonarny zakład opiekuńczy udzielający świadczeń gwarantowanych, domową opieką dla pacjentów wentylowanych mechanicznie i nie są w ostrej fazie choroby psychicznej.

    Świadczenia udzielane są na podstawie skierowania lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, do którego dołącza się kartę oceny pacjenta do objęcia pielęgniarską opieką długoterminową domową

    Na pierwszej wizycie w domu chorego, pielęgniarka dokonuje oceny stanu pacjenta skalą Barthel oraz ustala plan opieki. O rozpoznanych problemach pielęgnacyjnych i ustalonym planie opieki, pielęgniarka informuje pacjenta oraz jego rodzinę lub opiekunów.

    Pielęgniarka opieki długoterminowej domowej wykonuje u pacjenta wszystkie czynności pielęgnacyjne, a nie tylko te, które wymienione są w „Karcie czynności pielęgniarskich dla pielęgniarki opieki długoterminowej domowej”.

    Każdą wykonaną przez pielęgniarkę czynność, pacjent, jego rodzina lub opiekun, potwierdza własnoręcznym podpisem. Nie należy podpisywać czynności, których pielęgniarka nie wykonała.  

    Należy pamiętać, że rodzina pacjenta lub jego opiekun faktyczny zapewnia środki higieniczne i opatrunkowe, leki i inne wyroby medyczne zlecone przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego.

  • Kto może być przyjęty do domu pomocy społecznej, gdzie należy załatwiać formalności?

    Zwykle decyzja o umieszczeniu członka rodziny w domu opieki jest trudna, zdarza się jednak, że jest konieczna, aby zapewnić takiej osobie bezpieczne i właściwe warunki bytu oraz całodzienną opiekę.

    Domy pomocy społecznej są placówkami, w których znajdują się osoby wymagające całodobowej opieki z powodu wieku, przewlekłej choroby lub niepełnosprawności, nie mogące samodzielnie funkcjonować, których stan nie pozwala na korzystanie z usług opiekuńczych.

    Są domy pomocy społecznej o różnych profilach: dla przewlekle somatycznie chorych czy przewlekle psychicznie chorych. Pensjonariusze przebywają w nich na czas określony lub na stałe. Jeżeli osoba jest ubezwłasnowolniona, to o wydanie zgody na umieszczenie w domu pomocy społecznej opiekun prawny powinien wystąpić do sądu.

    Gminny lub powiatowy ośrodek pomocy społecznej udzieli informacji dotyczących jakie należy przygotować dokumenty i jaki jest czas oczekiwania na przyjęcie do dps. Kierując osobę do takiego ośrodka ocenia się jej sytuację życiową pod kątem sytuacji rodzinnej, zawodowej, osobistej i materialnej. Na podstawie szczegółowych informacji dotyczących odpłatności za pobyt może udzielić pracownik socjalny po zapoznaniu się z dochodami osoby/rodziny.

    W sprawie odpłatności za pobyt i informacji również udzieli pracownik socjalny Ośrodka. Ośrodek pomocy społecznej może również udzielić pomocy w innej formie, np.: zaopatrzyć w sprzęt medyczny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, zapewnić dofinansowanie do  turnusów rehabilitacyjnych, niekiedy udzielenie takiej pomocy może poprawić na tyle funkcjonowanie, że nie będzie konieczności umieszczania w dps.

• Leki, wyroby medyczne i suplementy diety

  • Proszę o informację, jakie dodatkowe schorzenia - wskazania medyczne zostały objęte refundacją wyrobów medycznych wydawanych na zlecenie?

    Została rozszerzona lista dla osób uprawnionych do otrzymania dofinansowania na środki absorbcyjne, które cierpią z powodu nietrzymania moczu, w której dopisano:

    1. Neurogenne i nieneurogenne nietrzymanie moczu i stolca w przebiegu zespołów otępiennych, głębokiego upośledzenia nerwowego oraz wad wrodzonych układu nerwowego i dolnych dróg moczowych.
    2. Trwałe uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego bez względu na jego przyczynę skutkujące nietrzymaniem moczu lub stolca (m. in. pacjenci po udarach mózgu, z przewlekłymi chorobami neurozwyrodnieniowymi OUN).
    3. Jatrogenne lub pourazowe nietrzymanie moczu i stolca, które obejmuje:

    • przypadki wysiłkowego nietrzymania moczu pochodzenia jatrogennego m. in. niepowodzenia po operacyjnym leczeniu NTM (w obserwacji długoletniej sięgające nawet 20% przypadków), nawroty NTM po skutecznych zabiegach z użyciem taśm (po 10-15 latach od zabiegu) oraz nietrzymanie moczu mieszane - postać wysiłkowa i nagląca jednocześnie (wysiłkowe nietrzymanie moczu u kobiet jako takie nie zostało objęte refundacją), wysiłkowe nietrzymanie moczu u mężczyzn pojawiające się po zabiegu prostatektomii.

  • Jaki wpływ na zabezpieczenie w środki chłonne dla pacjentów będzie mieć projekt rozporządzenia MZ zmieniającego limity ilościowe na kilka produktów takich jak: pielucho majtki, produkty do pielęgnacji i zabezpieczenia stomii?

    Z projektu  rozporządzenia wynika co prawda limit środków chłonnych do 90 sztuk na miesiąc, ale pozostaje jednocześnie bez zmian limit finansowy (tj. 90 zł miesięcznie).

    Zmniejszy się odpłatność  pacjentów ale tylko do obecnego limitu 1,5zł., a w nim z kolei mieszczą się obecnie tylko produkty o najniższej chłonności  (podkłady, pieluchy anatomiczne oraz wkłady) stosowane przez osoby, które nie są przewlekle chore. Zmiany  będą więc dotyczyły kilkanaście, może do 30 produktów na ok 250 dostępnych na rynku.

     Natomiast dla najszerszej kategorii produktów tzn. o średnich i najwyższych chłonnościach (pielucho majtki, majtki chłonne) stosowanych przez pacjentów najciężej i przewlekle chorych oraz w DPS- ach, hospicjach, nic się nie zmieni ponieważ te produkty są powyżej limitu 1,5 zł.

    Reasumując, zmiany są korzystne dla bardzo małej grupy pacjentów, natomiast nie można mówić o zwiększeniu limitu na środki chłonne  do 3 sztuk, jak często proponowana zmiana jest interpretowana.

  • Ze względu na częste skurcze mięśni przyjmuję codziennie magnez, czy mogę go przedawkować, jak to rozpoznać?

    Zapotrzebowanie na magnez wzrasta wraz ze wzrostem człowieka. U dorosłej zdrowej osoby wynosi on 3-4,5 mg/kg masy ciała na dobę. Magnez jest bardzo ważnym składnikiem pokarmowym, ponieważ aktywizuje działanie ok. 300 enzymów. Znajduje się w naturze w bardzo wielu produktach zbożowych, nasionach roślin strączkowych, kakao, gorzkiej czekoladzie, orzechach, rybach, bananach, serach, twardej wodzie do picia i niektórych warzywach. Należy w diecie zapewnić odpowiednią ilość tłuszczu, białka i błonnika, Niestety ze względu na niektóre związki utrudniające jego wchłanianie, to niemalże 50% spożytego magnezu w pokarmach nie zostaje przyswojona.

    Niedobór magnezu może powodować zaburzenia ze strony układu nerwowo- mięśniowego i sercowo-naczyniowego. Łagodny niedobór magnezu może objawiać się takimi objawami jak: ogólne osłabienie organizmu, brak apetytu, depresja, nudności, senność itp.

    Magnez przyjęty w postaci naturalnej w pokarmach nie wywołuje niepożądanych objawów. Natomiast przedawkowany przy zbyt dużym przyjmowaniu suplementów diety i produktów, które są wzbogacane magnezem może wywołać ze strony układu pokarmowego przeczyszczenie, a nawet zatrucie przy spożywaniu przez dłuższy okres czasu. Przedawkowanie magnezu może wywołać takie objawy jak: hipokalemię , odwodnienie, trudności w oddychaniu, zaburzenia rytmu serca, snu, czy osłabienie siły mięśniowej. W tej sytuacji należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.

  • Czy stosowanie suplementów diety jest zalecane i bezpieczne?

    Jeżeli są stosowane rozważnie i zgodnie ze stwierdzoną potrzebą zapotrzebowania na niektóre  składniki odżywcze to mogą, a nawet powinny być stosowane. U osób w starszym wieku, u których upośledzone jest przyswajanie niektórych produktów można również uzupełniać dietę suplementami. Zasadna jest suplementacja w przypadku odstępowania od zalecanych norm żywienia. Jeżeli dieta nie jest dobrze zbilansowana, mogą wystąpić  niedobory jednych składników pokarmowych i również może dojść do przekroczenia norm spożycia innych, co jest dla organizmu niekorzystne, a nawet niebezpieczne. Instytut Żywienia i Żywności w 2003 roku przeprowadził badania dotyczące sposobu żywienia i stanu odżywienia ludności w Polsce. W badaniach stwierdzono, że w niektórych grupach zaobserwowano np. przekroczenie ilości spożywanego sodu, małe spożycie wapnia, potasu i magnezu (u dorosłych kobiet), w niektórych grupach wiekowych zbyt  małe spożycie żelaza, cynku, miedzi, w innych grupach wiekowych witamin B1,B2 i B6, zbyt małe spożycie witaminy C w diecie małych dzieci, dorosłych  kobiet i mężczyzn w podeszłym wieku. Suplementy przyjmować ewentualnie mogą osoby dorosłe, stosujące diety niskoenergetyczne, osoby  starsze, osoby stosujące diety z ograniczeniami, lub eliminacyjne, kobiety po menopauzie, kobiety ciężarne ( Mirosław Jarosz red. naukowa Normy żywienia dla populacji Polski , IŻiŻ, 2017). Od 2013 opublikowano zalecenia przyjmowania witaminy D dla całej populacji.

  • Dlaczego zalecane jest przyjmowanie witaminy D?

    Witamina D jest bardzo ważna dla organizmu, odpowiada za wchłanianie wapnia i fosforu oraz budowę tkanki kostnej. Utrzymuje odpowiednie stężenie wapnia we krwi. Jest witaminą zapobiegającą krzywicy, wspiera leczenie w schorzeniach autoimmunologicznych i chorobach nowotworowych. W Polsce powinno stosować się suplementację witaminy D od października do marca, ze względu na to, że w tym czasie nie można liczyć na syntezę skórną tej witaminy. Wytwarzanie witaminy w ten sposób jest zależne od kilku czynników, poza ekspozycją na światło słoneczne, to: karnacja (ilość pigmentu w skórze – im skóra jaśniejsza, tym  syntezuje więcej witaminy), wieku, masy ciała, stosowania brokerów do skóry. W starszym wieku niedobory witaminy są większe i suplementacja tej witaminy jest konieczna. Jeżeli większość dnia spędza się w zamkniętych pomieszczeniach, dni są pochmurne, występuje smog, noszone ubranie zasłania większość części ciała, występują choroby upośledzające wchłanianie tłuszczu może to powodować hipowitaminozę D. 

    Niedobór witaminy D może spowodować u dzieci krzywicę, a u dorosłych rozmiękczenie i zrzeszotnienie kości, insulinooporność, i ma wpływ na rozwój wielu innych chorób. Natomiast nadmiar tej witaminy może spowodować hiperkalcemię, więc należy przestrzegać norm spożycia tej witaminy.

  • Jak mogę kupić refundowane pieluchomajtki, czy inne środki chłonne dla osoby po udarze?

    Refundacja obejmuje taki środki jak: pieluchomajtki, majtki chłonne, pieluch anatomiczne, wkłady anatomiczne, podkłady. Refundacja wyrobów chłonnych obejmuje limit ilościowy i limit cenowy.

    Jeżeli limit zostanie przekroczony, kupujący musi różnicę kwot  pokryć we własnym zakresie. Aby kupić wyrób chłonny refundowany należy udać się do lekarza lub pielęgniarki i odebrać zlecenie w postaci wniosku lub recepty, następnie zarejestrować je w oddziale NFZ, tu otrzymuje się kartę zaopatrzenia miesięcznego, z którym należy udać się do apteki lub sklepu medycznego i zakupić te produkty.

  • Jaki specjalista może wypisać pacjentowi pieluchomajtki i inne środki chłonne?

    Obecnie środki absorbcyjne może przepisać lekarz posiadający specjalizację w dziedzinie:

    1. Chirurgii ogólnej / Chirurgii dziecięcej / Chirurgii onkologicznej
    2. Onkologii klinicznej / Chemioterapii nowotworów
    3. Onkologii klinicznej lub Onkologii i Hematologii dziecięcej
    4. Geriatrii
    5. Ginekologii onkologicznej
    6. Neurologii / Neurologii dziecięcej
    7. Urologii / Urologii dziecięcej
    8. Lekarze podstawowej opieki zdrowotnej
    9. Lekarze spełniający wymogi do wykonywania świadczeń gwarantowanych z zakresu opieki paliatywnej i hospicyjnej
    10. Felczer ubezpieczenia zdrowotnego
    11. Kontynuacja zaopatrzenia przez pielęgniarki lub położne ubezpieczenia zdrowotnego od dnia określonego w dokumentacji medycznej przez okres do 12 miesięcy.

    Optymalne dobieranie środka absorbcyjnego, który ma właściwie ochronić skórę przed działaniem moczu i stolca, ale również ochronić bieliznę osobistą, pościel i odzież, polega na ocenie mobilności pacjenta, ocenie stopnia nietrzymania moczu, sprawdzeniu wymiarów pacjenta w pasie i biodrach.

• Prawa Pacjenta

  • Syn ma 17 lat. Czy może sam, bez dorosłego opiekuna, udać się na badanie lekarskie?

    Art. 32. ust. 1, 2, 3 Ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty stanowi, że lekarz może przeprowadzić badanie lub udzielić innych świadczeń zdrowotnych nieletniemu pacjentowi (który nie ma ukończonego 18. roku życia) dopiero po wyrażeniu zgody jego przedstawiciela ustawowego (czyli rodzica lub opiekuna), a gdy pacjent nie ma przedstawiciela ustawowego lub porozumienie się z nim jest niemożliwe – wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego. W przypadku konieczności przebadania nieletniego pacjenta zgodę może wyrazić także opiekun faktyczny, czyli osoba sprawująca, bez obowiązku ustawowego, stałą opiekę nad pacjentem, który ze względu na wiek, stan zdrowia albo stan psychiczny opieki takiej wymaga.

    A zatem,  jeżeli do lekarza zgłasza się pacjent niepełnoletni, powyżej 16. roku życia (i nie jest to przypadek niecierpiący zwłoki) oraz dysponuje zgodą pisemną opiekuna prawnego na udzielenie świadczeń zdrowotnych, to lekarz może udzielić mu świadczeń zdrowotnych w zakresie objętym zgodą opiekuna prawnego. Bez stosownej zgody lekarz może, a wręcz powinien, odmówić dziecku badania.

  • Czy mogę zmienić lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (rodzinnego) i przenieść się do innej przychodni? I jeśli tak, to w jaki sposób dokonać formalności i czy taka zmiana jest odpłatna?

    Pacjent może leczyć się w każdej przychodni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), gdyż nie obowiązuje tak zwana rejonizacja ale musi być w niej zarejestrowany.

    Jeżeli chcemy zmienić lekarza POZ, pielęgniarkę lub położną, jesteśmy zobowiązani zarejestrować się w nowej przychodni, która ma podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia (NFZ), wypełniając stosowny formularz. Z poprzedniej placówki nie musimy się „wypisywać”. Wszelkie formalności załatwi za nas nowa przychodnia. W imieniu niepełnoletnich dzieci deklarację składają ich prawni opiekunowie.

    Dwa razy w roku taka zmiana jest bezpłatna, a za każdą kolejną będziemy musieli zapłacić 80 zł. Odpowiednią kwotą należy uiścić na konto oddziału wojewódzkiego NFZ. Istnieją jednak pewne wyjątki od tej reguły, np. w sytuacji zmiany miejsca zamieszkania bądź w przypadku kiedy lekarz nie świadczy już usług w ramach kontraktu z NFZ.

  • Na jakie badania może mnie skierować lekarz rodzinny?

    Lekarz rodzinny w ramach wizyty w przychodni może skierować pacjenta na następujące badania:

    • Badania hematologiczne:
    • morfologia krwi obwodowej z płytkami krwi,
    • morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi,
    • retykulocyty,
    • odczyn opadania krwinek czerwonych (OB).
    • Badania biochemiczne i immunochemiczne w surowicy krwi:
    • sód,
    • potas,
    • wapń zjonizowany,
    • żelazo,
    • żelazo – całkowita zdolność wiązania (TIBC),
    • stężenie transferyny,
    • stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c),
    • mocznik,
    • kreatynina,
    • glukoza,
    • test obciążenia glukozą,
    • białko całkowite,
    • proteinogram,
    • albumina,
    • białko C-reaktywne (CRP),
    • kwas moczowy,
    • cholesterol całkowity,
    • cholesterol-HDL,
    • cholesterol-LDL,
    • triglicerydy (TG),
    • bilirubina całkowita,
    • bilirubina bezpośrednia,
    • fosfataza alkaliczna (ALP),
    • aminotransferaza asparaginianowa (AST),
    • aminotransferaza alaninowa (ALT),
    • gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP),
    • amylaza,
    • kinaza kreatynowa (CK),
    • fosfataza kwaśna całkowita (ACP),
    • czynnik reumatoidalny (RF),
    • miano antystreptolizyn O (ASO),
    • hormon tyreotropowy (TSH),
    • antygen HBs-AgHBs,
    • VDRL,
    • FT3,
    • FT4,
    • PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity.
    • Badania moczu:
    • ogólne badanie moczu z oceną właściwości fizycznych, chemicznych oraz oceną mikroskopową osadu,
    • ilościowe oznaczanie białka,
    • ilościowe oznaczanie glukozy,
    • ilościowe oznaczanie wapnia,
    • ilościowe oznaczanie amylazy.
    • Badania kału:
    • badanie ogólne,
    • pasożyty,
    • krew utajona – metodą immunochemiczną.
    • Badania układu krzepnięcia:
    • wskaźnik protrombinowy (INR),
    • czas kaolinowo-kefalinowy (APTT),
    • Badania mikrobiologiczne:
    • posiew moczu z antybiogramem,
    • posiew wymazu z gardła z antybiogramem,
    • posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella.
    • Badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku
    • Badanie ultrasonograficzne (USG):
    • USG tarczycy i przytarczyc,
    • USG ślinianek,
    • USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego,
    • USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego,
    • USG obwodowych węzłów chłonnych.
    • Spirometria
    • Zdjęcia radiologiczne:
    • zdjęcie klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej,
    • zdjęcia kostne – w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej:
    • zdjęcie czaszki,
    • zdjęcie zatok,
    • zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej.
    • badania endoskopowe:
    • gastroskopię
    • kolonoskopię.

  • Chciałbym skorzystać z porady lekarza specjalisty. Czy potrzebne jest skierowanie?

    W większości przypadków, aby udać się do poradni specjalistycznej i skorzystać ze świadczenia finansowanego przez NFZ wymagane jest skierowanie od lekarza rodzinnego, jeśli istnieją wskazania zdrowotne do leczenia specjalistycznego, bądź też skierowanie jest wystawiane po leczeniu na oddziale szpitalnym, jako kontynuacja dotychczasowego postępowania diagnostyczno-terapeutycznego. 

    Aktualnie nie trzeba mieć skierowania, by udać się na wizytę do lekarza specjalisty:

    • psychiatry
    • onkologa
    • wenerologa
    • dentysty
    • ginekologa i położnika

    Bez skierowania ze świadczeń w poradniach specjalistycznych korzystają:

    • osoby chore na gruźlicę
    • osoby zakażone wirusem HIV
    • inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci oraz osoby represjonowane
    • cywilne niewidome ofiary działań wojennych
    • osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych – w zakresie lecznictwa odwykowego
    • działacze opozycji antykomunistycznej oraz osoby represjonowane z powodów politycznych
    • osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności

    Warto pamiętać, że w przypadku umawiania następnej wizyty u tego samego specjalisty, niepotrzebne jest kolejne skierowanie. Dopóki trwa leczenie ważność skierowania nie wygasa.

  • Gdzie mogę zwrócić się o pomoc, jeśli lekarz bądź pielęgniarka zachowali się w stosunku do mnie niewłaściwie?

    Jeśli lekarz lub pielęgniarka zachowali się wobec Pacjenta niewłaściwe można zgłosić skargę:

    • do Kierownika podmiotu leczniczego

    Pracodawca może wszcząć postępowanie dyscyplinarne lub zastosować sankcje służbowe wobec pracownika (lekarza czy pielęgniarki).

    • do Rzecznika odpowiedzialności zawodowej przy Okręgowej Izbie Lekarskiej (dotyczy lekarzy) lub
    • do Rzecznika odpowiedzialności zawodowej przy Okręgowej Izbie Pielęgniarek i Położnych (dotyczy pielęgniarek)

    Rzecznik po otrzymaniu skargi wykonuje czynności sprawdzające i prowadzi postępowanie wyjaśniające oraz sprawuje funkcję oskarżyciela przed sądami odpowiedzialności zawodowej. Postępowanie ma na celu ustalenie czy popełniono przewinienie zawodowe.  Za nieprzestrzeganie przepisów związanych z wykonywaniem zawodu lub zasad etyki  osoby wykonujące zawód zaufania publicznego mogą zostać ukarane. W tym postępowaniu nie rozpatruje się spraw o odszkodowanie ani zadośćuczynienie. Do okręgowego Rzecznika odpowiedzialności zawodowej można zgłosić się niezależnie od złożenia skargi do kierownika placówki.

    O pomoc można także zwracać się do Rzecznika Praw Pacjenta i do Narodowego Funduszu Zdrowia.

  • Jakie sprawy i w jaki sposób mogę zgłosić do Rzecznika Praw Pacjenta?

    Do Rzecznika Praw Pacjenta można zgłosić wszelkie sprawy związane z naruszeniem przez służbę zdrowia praw pacjenta, tj.:

    • świadczenie zostało udzielone bez należytej staranności
    • mamy problem z uzyskaniem kopii lub wglądu do swojej dokumentacji medycznej
    • lekarz nie udzielił nam bądź osobie upoważnionej przystępnej informacji o stanie zdrowia i leczeniu

    Sprawę należy zgłosić:

    • telefonicznie – na bezpłatny numer infolinii 800-190-590, czynnej od poniedziałku do piątku od 8.00 do 20.00
    • drogą e-mail – kancelaria@rpp.gov.pl lub poprzez platformę ePUAP
    • faxem – (22) 833–08–86
    • pisemnie – ul. Młynarska 46, 01-171 Warszawa
    • osobiście w Biurze Rzecznika – ul. Młynarska 46, 01-171 Warszawa

    W składanym wniosku pacjent powinien podać następujące informacje: swoje dane osobowe, nazwę placówki służby zdrowia, której sprawa dotyczy, podpis, jak również poinformować o naruszeniu przez podmiot leczniczy swoich uprawnień oraz przedstawić argumenty przemawiające za tym, że do takiego naruszenia praw doszło.

    Rzecznik po zapoznaniu się z wnioskiem, może podjąć sprawę lub poprzestać na wskazaniu Pacjentowi środków prawnych jakie mu przysługują. Może też zwrócić się do Rzecznika Praw Obywatelskich lub Rzecznika Praw Dziecka o podjęcie działań, bądź może nie podjąć sprawy. O swojej decyzji jednak zawsze powinien powiadomić pacjenta.

  • Byłam zapisana na wizytę do lekarza rodzinnego na konkretny dzień. Powiadomiono mnie w przeddzień z przychodni, że lekarz przebywa w tym czasie na urlopie i muszą przełożyć termin mojej wizyty. Co powinnam zrobić? Czy mogę taką okoliczność gdzieś zgłosić?

    Zgodnie z przepisami przychodnia jest zobowiązana do zabezpieczenia pacjentom zadeklarowanym dostępności do świadczeń zdrowotnych poprzez ustalenie zastępstwa na czas   nieobecności lekarza. Pacjenci zapisani do konkretnego lekarza rodzinnego powinni zostać też odpowiednio wcześniej poinformowani o jego urlopie. Takie ogłoszenie powinno być zamieszczone w miejscu udzielania świadczeń tj. w budynku przychodni, w której lekarz przyjmuje. Na podstawie podpisanej z NFZ umowy placówka medyczna jest zobowiązana zapewnić dostępność do świadczeń zgodnie z godzinami ustalonymi w harmonogramie pracy przez cały okres obowiązywania umowy.

    W przypadku, gdy nie ma możliwości skorzystania z porady lekarza podstawowej opieki zdrowotnej, bo zastępstwo nie zostało ustalone bądź gdy poradnia nie poinformowała o zmianie terminu wizyty u lekarza, problem można zgłosić do właściwego oddziału wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia.

  • Czy rodzice małego dziecka w czasie jego hospitalizacji mają prawo przebywać w oddziale pediatrycznym z dzieckiem, aby zmniejszyć stres dziecka na nowe środowisko i cierpienie?

    W trakcie udzielania świadczeń w oddziale pediatrycznym obecność rodzica przy chorym dziecku i jego opieka wpływa w dużym stopniu na lepsze samopoczucie, zmniejszenie stresu i obaw dziecka związanych z pobytem w szpitalu. Szczególnie ważna jest obecność rodzica w przypadku dzieci z chorobami przewlekłymi i w fazie terminalnej choroby. Szpitale i pracownicy oddziału powinni to nawet ułatwić w sytuacji gdy warunki lokalowe danego oddziału są trudne.

    Możliwość kontaktu dziecka z osobami bliskimi i opieki nad nim gwarantuje zapis art. 33 ust. 1 i art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz Załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (Dz. U. z 2012 r. poz. 739) pkt V ust.  8: W oddziale dziecięcym zapewnia się dodatkowe łóżka w pokojach dzieci lub w odrębnym pomieszczeniu przeznaczone dla rodziców lub opiekunów dziecka.

    Należy dążyć, aby prawo w tym zakresie było przestrzegane, ponieważ  korzyści dla dziecka i pozytywny wpływu na proces terapeutyczny w przypadku bliskiej osoby znajdującej się w pobliżu są oczywiste.

  • Czy zgoda na mały zabieg chirurgiczny musi być złożona na piśmie?

    W ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (T.j. Dz. U. Z 2017 r. Poz. 1318; zm.: dz. U. Z 2017 r. Poz. 1524. Art.17 wskazuje, że podstawowym prawem pacjenta jest wyrażenie zgody na udzielenie świadczeń zdrowotnych. W przypadku nieletnich zgody udzielają opiekunowie prawni.

    Pacjent małoletni, który ukończył 16 lat, osoba ubezwłasnowolniona lub pacjent chory psychicznie lub upośledzony umysłowo, ale dysponujący dostatecznym rozeznaniem, ma prawo do wyrażenia sprzeciwu w sprawie udzielenia świadczenia zdrowotnego, mimo zgody ustawowego lub faktycznego opiekuna. W takiej sytuacji wymagana jest zgoda sądu opiekuńczego.

    Zgoda lub sprzeciw wyrażone są przez te osoby ustnie lub przez takie zachowanie, które nie budzi najmniejszych wątpliwości i wskazuje wolę poddania się proponowanym przez lekarza zabiegom lub brak tej woli.

    W przypadku zabiegu operacyjnego lub zastosowania metody leczenia lub diagnostyki, stwarzających ryzyko dla pacjenta zgodę wyraża się w formie pisemnej. Pacjenci, wymienieni powyżej, którzy mogli złożyć sprzeciw, również w tej sytuacji mogą to zrobić.

     

    Z kolei Art. 33 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (T.j. Dz. U. Z 2017 R. Poz. 125; Zm.: Dz. U. Z 2015 R. Poz. 1991, Z 2016 R. Poz. 2020 Oraz Z 2017 R. Poz. 767 I Poz. 2371.) mówi, że udzielenie świadczenia zdrowotnego możliwe jest bez zgody pacjenta, jeżeli wymaga on natychmiastowej pomocy lekarskiej, a ze względu na jego stan zdrowia lub wiek nie może wyrazić zgody a nie ma możliwości skontaktowania się z jego przedstawicielem lub opiekunem, wskazane jest aby w miarę możliwości lekarz skonsultował swoją decyzję z innym lekarzem i zapisał w dokumentacji medycznej.

    W warunkach nie stwarzających presji czasowej w przypadku ratowania życia zgoda na piśmie prawnie sankcjonuje działanie, które ma podjąć lekarz, ale powinien spełnić jeszcze kilka innych warunków(art. 34 ustawy o zawodach lekarza).  Każda forma zabiegu chirurgicznego, diagnostycznego czy leczniczego, wiąże się z ryzykiem dla pacjenta. Bezwzględnie złożenie w formie pisemnej wyrażenia zgody musi mieć miejsce przed zabiegiem, musi być świadoma i dobrowolna (art. 34 a contrario do ust. 3) . Przed podpisaniem zgody pacjent musi zostać szczegółowo poinformowany o procedurze, która będzie wykonywana, omówić korzyści, zagrożenia, ewentualne powikłania jakie mogą wystąpić. Należy również omówić z pacjentem alternatywne metody leczenia czy diagnostyki, a również uzasadnić ten wybór. (art. 16 o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta w zw. z art. 9). Zgodnie z orzeczeniem Sądu Apelacyjnego w Krakowie (I ACa 1534/15) lekarze nie mają obowiązku udzielania informacji o wszystkich możliwych powikłaniach leczenia, tym bardziej, jeżeli początkowo powikłań nie mogą przewidzieć. Pominięcie jakiegokolwiek fragmentu, czy warunku może być uznane za naruszenie prawa do zgody na udzielenie świadczenia zdrowotnego. Może to mieć konsekwencje związane z odpowiedzialnością cywilną i zawodową.

  • Złożyłem zamówienie na receptę na lek, które stale biorę, a lekarz odmówił jej wystawienia i kazał mi się zapisać na wizytę. Czy to jest zgodne z prawem?

    Wystawienie recepty przez lekarza bez konieczności każdorazowego zbadania pacjenta jest możliwe pod pewnymi warunkami. Zgodnie  z obecnie obowiązującymi przepisami lekarz prowadzący może wstawić receptę „zaocznie”, jeżeli pacjent wcześniej zgłosił taką potrzebę, w przypadku schorzeń przewlekłych, gdy potrzebna jest kontynuacja leczenia, a informacja na ten temat znajduje się w dokumentacji medycznej. Ponieważ ostatecznie to na lekarzu spoczywa odpowiedzialność za przepisanie leków, dlatego może on odmówić takiej formy wystawienia recepty, jeśli stwierdzi istnienie przeszkód medycznych i związaną z tym konieczność osobistego kontaktu z pacjentem podczas wizyty.

  • Czy lekarz specjalista może mnie odesłać po skierowanie na badania do lekarza rodzinnego?

    Gdy lekarz rodzinny kieruje pacjenta do lekarza specjalisty, zwykle robi to po wykonaniu określonych badań służących postawieniu takiego a nie innego rozpoznania. Wyniki tych badań powinniśmy przynieść udając się  na pierwszą wizytę u lekarza specjalisty. Natomiast w trakcie leczenia u lekarza specjalisty to ten ostatni wystawia skierowania na badania, które uznaje za konieczne, aż do chwili przekazania pacjenta z powrotem pod opiekę lekarza rodzinnego.

  • Chcemy wykonać kopię dokumentacji medycznej dziecka z ośrodka, w którym jest prowadzone. Dokumentacja jest bardzo obszerna. Szpital chce od nas opłaty za jej skopiowanie. Czy muszę płacić?

    Prawo dostępu do dokumentacji medycznej przysługuje pacjentowi, jego przedstawicielowi ustawowemu (w tym rodzicom)  i osobie przez niego upoważnionej,  a podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych ma obowiązek udostępniania dokumentacji medycznej  na ich prośbę.

    Dokumentacja medyczna może być udostępniana na kilka sposobów. Po pierwsze, można uzyskać wgląd w dokumentację medyczną w placówce medycznej, a także wgląd do baz danych ochrony zdrowia. Pacjent lub jego przedstawiciel ma prawo robić zdjęcia i sporządzać notatki. Po drugie, placówka może udostępnić dokumentację sporządzając  jej wyciąg, odpis, kopię lub wydruk. Trzecia możliwość, jaką jest wydanie oryginału dokumentacji (która następnie musi zostać zwrócona placówce) , dotyczy sytuacji szczególnych: żądania kierowanego przez odpowiednie organy władzy publicznej albo sądów powszechnych, a także sytuacji krytycznych, gdy zwłoka w udostępnieniu dokumentacji stanowiłaby zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjenta. 

    W przypadku, gdy placówka medyczna sporządza wyciąg lub odpis dokumentacji medycznej, wykonuje jej kopię lub udostępnia ją na informatycznym nośniku danych, może ona pobierać opłatę.  Maksymalne opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej wynoszą obecnie:

    • 1 strona wyciągu albo odpisu 8,44 zł
    • 1 strona kopii albo wydruku 0,30 zł
    • Dokumentacja medyczna na informatycznym nośniku danych 1,69 zł.

    Warto też  zweryfikować, jaka część dokumentacji jest Zespołowi rzeczywiście potrzebna, aby nie kopiować całości. Może w tym doradzić lekarz prowadzący.

     

  • Gmina odmawia mi zapewnienia transportu niepełnosprawnego dziecka twierdząc, że dowóz należy się jedynie do najbliższej szkoły. Najbliższa szkoła rejonowa jest całkowicie nieprzystosowana do potrzeb mojego dziecka.

    Rodzice dzieci niepełnosprawnych często wybierają placówki oświaty, które wedle ich rozeznania najlepiej odpowiadają specjalnym potrzebom edukacyjnym ich dziecka. Niestety, nadal często się zdarza, że szkoła rejonowa nie tylko nie jest przygotowana na przyjęcie takiego dziecka, ale też bynajmniej się do tego nie kwapi. Mimo to niektóre gminy odmawiają w takiej sytuacji transportu powołując się na art. 17 ustawy o systemie oświaty, który mówi o tym, że dowóz dziecka niepełnosprawnego przysługuje do najbliższej szkoły lub ośrodka.

    Z wyroku sądu administracyjnego wydanego w sprawie dziecka z autyzmem, któremu gmina odmówiła dowozu możemy się dowiedzieć, że wykładnia sformułowania „najbliższa szkoła” w tej sytuacji nie powinna się odnosić się jedynie do mierzonej kilometrami fizycznej odległości. Specjalne potrzeby edukacyjne dziecka mogą oznaczać, że najbliższą szkołą, która odpowiada na jego potrzeby, będzie placówka oddalona od domu bardziej, niż szkoła rejonowa. 

  • Czy w ramach nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej mogę uzyskać skierowanie do lekarza specjalisty?

    Celem nocnej i świątecznej pomocy lekarskiej jest udzielanie pomocy w czasie, gdy nie można uzyskać pomocy lekarza POZ (rodzinnego) w sytuacjach nagłego zachorowania lub pogorszenia stanu zdrowia. Ta forma pomocy dostępna jest w dni powszednie od 18 do 8, oraz w dni wolne od pracy przez całą dobę.  Ze względu na specyficzne cele, w ramach tej formy pomocy nie można odbyć wizyty kontrolnej w związku z wcześniej rozpoczętym leczeniem, uzyskać recepty na stosowane stale leki, skierowania do specjalisty itd.

  • Czy mogę pójść do lekarza pierwszego kontaktu poza miejscem zamieszkania?

    Jest to możliwe wówczas, gdy przebywamy poza miejscem zamieszkania, a więc np. podczas urlopu czy wyjazdu służbowego. Dotyczy to w sposób szczególny zdarzeń nagłych,  jeśli np. nagle zachorujemy lub nasz stan zdrowia nagle się pogorszy.  

  • Czy mogę poskarżyć się na zachowanie lekarza orzecznika ZUS, który podczas komisji był niegrzeczny w stosunku do mojej córki? Jak to zrobić?

    Lekarz orzecznik ZUS podczas komisji powiedział mojej córce, która ma zdiagnozowane zaburzenia autystyczne i rzadką chorobę genetyczną, że jest źle wychowana, zachowuje się jak dziecko z przedszkola itd. Córka odreagowała to potem tygodniem silnych zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Czy mogę poskarżyć się na zachowanie tego lekarza? Jak to zrobić?

     

    Skargę  można złożyć do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w każdej terenowej jednostce organizacyjnej ZUS oraz Centrali ZUS. Może mieć ona formę pisemną lub ustną. Skargi pisemne przyjmowane są w formie papierowej, poczty elektronicznej wysłanej na adres skargi@zus.pl, a także przy użyciu obecnie mniej popularnych form takich jak telegraf czy telefaks. Skarga ustna wymaga sporządzenia protokołu przez osobę przyjmującą i podpisana zarówno przez osobę wnoszącą skargę, jak i ją przyjmującą. Jeśli skarga wnoszona jest w imieniu osoby trzeciej potrzebna jest jej pisemna zgoda.

  • Jak długo ważne jest skierowanie?

    Z zasady skierowanie ważne jest tak długo, jak długo istnieją przesłanki wskazujące na potrzebę wykonania badań diagnostycznych lub podjęcia działań terapeutycznych.

    Istnieją w tym zakresie  pewne wyjątki. Oto one:

    - skierowanie na leczenie uzdrowiskowe jest ważne 18 miesięcy od  daty wystawienia;
    
    - skierowanie na fizjoterapię ambulatoryjną  - 30 dni od daty wystawienia;
    
    - skierowanie do lekarza poradni rehabilitacyjnej - 12 miesięcy od daty wystawienia;
    
    - skierowanie do szpitala psychiatrycznego - 14 dni od daty wystawienia.
    
    Warto także pamiętać, że po upływie  730 dni od ostatniej wizyty u lekarza specjalisty lekarz może zażądać przedstawienia aktualnego skierowania.

  • Kiedy mogę domagać się wizyty domowej lekarza rodzinnego?

    Wizyta domowa może mieć miejsce w przypadkach uzasadnionych stanem zdrowia pacjenta, gdy nie może się on stawić osobiście w przychodni. Ocena stanu zdrowia pacjenta dokonywana jest przez lekarza. Co istotne, odległość miejsca zamieszkania chorego od poradni, nie może być przyczyną odmowy wizyty domowej.

  • Muszę skorzystać z pomocy lekarza w kraju Unii Europejskiej, a nie mam karty EKUZ. Co mam zrobić?

    Jeżeli nie wyrobiliśmy przed wyjazdem do innego kraju UE karty EKUZ, a musimy skorzystać z pomocy medycznej w nagłym przypadku, będziemy musieli początkowo ponieść koszty z własnej kieszeni.  Należy jednak zatrzymać otrzymamy rachunek,  gdyż po jego opłaceniu rachunku i powrocie do Polski możemy zwrócić się do Narodowego Funduszu Zdrowia o zwrot poniesionych kosztów.

  • Czy lekarz SOR może wystawić zwolnienie lekarskie, czy może to zrobić jedynie lekarz rodzinny, do którego odesłano mnie z SOR?

    Zgodnie z obowiązującymi przepisami, orzeczenie lekarskie o niezdolności do pracy następuje wyłącznie po przeprowadzeniu bezpośredniego badania stanu zdrowia ubezpieczonego lub członka rodziny. A zatem zwolnienie (druk ZUS ZLA) może wystawić wyłącznie ten lekarz, który dokonał oceny zdrowia pacjenta. W sytuacji, gdy lekarz SOR dostrzega przesłanki do wystawienia zwolnienia L4 – powinien to zrobić, gdyż odsyłanie pacjentów w tej sytuacji do lekarza podstawowej opieki zdrowotnej jest nieuprawnione.

  • Moja 7 letnia córka jest chora przewlekle i musi regularnie zażywać leki. Z tego powodu mam kłopot z wyjazdem na dwudniową wycieczkę szkolną. Czy nauczyciel może odmówić podania leku córce? W szkole leki podaje pielęgniarka.

    Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Zdrowia w sprawie podawania leków uczniom przez nauczycieli, rodzice ucznia chorego przewlekle zobowiązani są uprzednio poinformować placówkę oświatową o chorobie dziecka, zażywanych lekach i sposobie ich dawkowania. Pielęgniarka szkolna powinna otrzymać zalecenie lekarskie oraz pisemne upoważnienie do podawania dziecku leków. W przypadku braku lub nieobecności personelu medycznego (a należy domniemywać, że sytuacja taka ma miejsce na wspomnianej wycieczce), lek MOŻE podać inna osoba po odpowiednim przeszkoleniu, niekoniecznie posiadająca wykształcenie medyczne. Nie ma jednak takiego obowiązku – przyjęcie na siebie tego zadania zależy więc od zgody samego nauczyciela.

  • Mój 12 letni syn cierpi na zaburzenia zachowania związane z chorobą genetyczną. Z tego powodu nie zawsze udaje się mi zaprowadzić go do szkoły. Wychowawca zażądał zwolnienia lekarskiego, nie chce przyjąć mojego usprawiedliwienia. Czy ma do tego prawo?

    W przypadku dziecka niepełnoletniego to  rodzice usprawiedliwiają nieobecności dziecka w szkole (należy przy tym stosować wewnętrzne regulacje przyjęte w prawie wewnątrzszkolnym, np. statucie.  Nie ma obowiązku dostarczania zwolnienia wystawionego przez lekarza, całkowicie wystarczające jest usprawiedliwienie przez opiekuna prawnego.

  • Czy lekarz jest jedynym uprawnionym do wypisania zwolnienia z lekcji wychowania fizycznego? Nauczycielka wf nie chce przyjąć zwolnienia, które wypisałam, jako matka, żąda zwolnienia lekarskiego. Czy to jest zgodne z prawem?

    Rodzic może zwolnić dziecko z lekcji wf jedynie  okazjonalnie, jednorazowo, np. z powodu złego samopoczucia po przebytej chorobie. Dłuższe zwolnienia może wystawić jedynie lekarz. Zgodnie z obowiązującymi przepisami ostatecznie to dyrektor szkoły podejmuje decyzję na podstawie opinii o ograniczonych możliwościach uczestniczenia Ucznia w tych zajęciach, wydanej przez lekarza, na czas określony w tej opinii.

  • W szkole mojego dziecka pojawił się świerzb. Szkoła bezradnie rozkłada ręce twierdząc, że niektórzy rodzice nie wyrazili zgody na kontrolę czystości swoich dzieci. Czy w tej sytuacji można zawiadomić jakieś organy kontrolne, np. Sanepid?

    Od roku 2004 kontrole czystości prowadzone w szkole prowadzone są na prośbę i za zgodą rodziców. Co prawda Stanowisko Departamentu Matki i Dziecka w Ministerstwie Zdrowia w sprawie zapobiegania i zwalczania wszawicy u dzieci i młodzieży sugeruje, że zgoda taka nie musi być konieczna, w praktyce jednak ze względu na możliwe zarzuty dotyczące naruszenia nietykalności osobistej dziecka kontrole obejmują wyłącznie uczniów, których rodzice wyrazili na nie zgodę. Przypadki inwazji pasożytami zewnętrznymi  nie są objęte zakresem działania organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej, nie ma też podstaw do wydawani decyzji administracyjnych wstrzymanie się od uczęszczania do placówki oświatowej do czasu wyleczenia. W niektórych przypadkach szkoły kierują sprawy do sądów rodzinnych wskazując na rażące zaniedbania opiekunów, zanim jedna uruchomione zostaną tak radykalne środki warto spróbować np. poprzez zaangażowanie rady rodziców wspomóc nieradzące sobie rodziny w rozwiązaniu problemu. Może się np. zdarzyć, że opiekunów dziecka nie stać na zakup odpowiednich preparatów, i niewielka pomoc finansowa przełoży się na szybsze zakończenie choroby pasożytniczej.

  • Czy mogę żądać dodatkowej konsultacji lekarskiej, w przypadku wątpliwości co do przepisanej terapii?

    Zgodnie z art. 6 ust. 3-5 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) pacjenta ma prawo żądać, aby lekarz udzielający mu świadczeń zdrowotnych zasięgnął opinii innego lekarza lub zwołał konsylium lekarskie. Lekarz ma jednak prawo do odmowy zwołania konsylium lub zasięgnięcia opinii innego lekarza jeśli uzna, że żądanie pacjenta jest bezzasadne. Żądanie pacjenta oraz odmowę przez lekarza jego spełnienia zostaje odnotowane w dokumentacji medycznej. Oznacza to, iż pacjentowi przysługuje prawo do żądania od lekarza zasięgnięcia dodatkowej opinii, w przypadku uzasadnionych wątpliwości co do podjętych przez niego działań.

  • Lekarz rodzinny, u którego się leczyłam zginął w wypadku. W jaki sposób mogę uzyskać dostęp do historii swojego leczenia?

    W przypadku śmierci lekarza, pielęgniarki lub położnej za przechowywanie i udostępnianie dokumentacji medycznej pacjenta odpowiada właściwa okręgowa izba lekarska lub okręgowa izba pielęgniarek i położnych art. 30a ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.). W związku z powyższym pacjent w przypadku śmierci lekarza rodzinnego powinien zgłosić się do izby lekarskiej, odpowiedniej ze względu na jego miejsce zamieszkania, w celu uzyskania dostępu do swojej dokumentacji medycznej.

  • Nie utrzymuje kontaktu z rodziną, a od chwili mojej choroby zaczęli mnie nachodzić w szpitalu. Czy mogę żądać aby mnie zostawili mnie w spokoju?

    Pacjent ma prawo do poszanowania jego życia osobistego oraz rodzinnego. Zgodnie z art. 33 ust 1 i 2 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) pacjent przebywający w placówce świadczącej działalność leczniczą ma prawo do odmowy kontaktu osobistego, telefonicznego oraz korespondencyjnego z innymi osobami. W związku z czym należy uznać, iż żądanie pacjenta o zapewnienie mu spokoju poprzez odmowy kontaktów z członkami rodziny jest całkowicie uzasadnione.

  • Czy mogę zamówić dodatkową pielęgniarkę, która będzie obecna przy chorym dziecku przez całą dobę?

    Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) pacjentowi przysługuje prawo do dodatkowej opieki pielęgnacyjnej. Nie może być to jednak opieka polegająca na udzielaniu świadczeń zdrowotnych.  Istnieje więc możliwość ustalenia dodatkowej opieki nad pacjentem, należy jednak pamiętać, iż w tej sytuacji to pacjent ponosi koszty takiej opieki.

  • Dowiedziałam się, że moja dokumentacja była użyta w sprawie dyscyplinarnej lekarza, który wyłudzał świadczenia. Czy to możliwe bez mojej zgody?

    Na podstawie art. 25 ust. 3  ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych ma obowiązek udostępnienia dokumentacji medycznej sądom, w tym sądom dyscyplinarnym w związku z  prowadzonym postępowaniem. Jest więc on uprawniony do udostępniania dokumentacji medycznej pacjentów bez ich zgody wyżej wymienionym podmiotom.

  • Uważam, że naruszono moje prawa. Chcę żeby Rzecznik Praw Pacjenta zajął się moją sprawą. Ile kosztuje takie postępowanie?

    Zgodnie z art. 50 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) wniosek do Rzecznika Praw Pacjenta o wszczęcie postępowania wyjaśniającego naruszenie praw pacjenta jest wolny od opłat.

  • Czy Rzecznik Praw Pacjenta może reprezentować mnie w sprawie przeciwko szpitalowi?

    Rzecznik Praw Pacjenta z urzędu lub na wniosek strony jest uprawniony do wzięcia udziału w toczącym się postępowaniu na prawach przysługujących prokuratorowi (art. 55 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.). Jak stanowi art. 56 ust. 1 Kodeksu postępowania cywilnego do udziału prokuratora/Rzecznika Praw Pacjenta stosuje się przepisy o współuczestnictwie jednolitym, oznacza to, iż co do zasady każdy współuczestnik działa w imieniu własnym. Jednak zgodnie z art. 73 ust 2 Kodeksu postępowania cywilnego czynności procesowe prokuratora/Rzecznika Praw Pacjenta będą skuteczne wobec pacjenta, mimo, iż sam ich nie podjął.

  • Jakie sprawy rozstrzygane są przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych?

    Zgodnie z art. 67b ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) postępowanie przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych  dotyczy ustalenia zdarzenia medycznego w skutek którego doszło do  zakażenia, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia lub śmierci pacjenta.

  • Czy sprawy przed wojewódzką komisją do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych są darmowe?

    Wniosek o ustalenie zdarzenia medycznego wnoszony do wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych zgodnie z art. 67d ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) podlega opłacie w wysokości  200 zł. Wniosek nie opłacony jest zwracany wnioskodawcy bez rozpatrzenia.

  • Jakie maksymalne odszkodowanie mogę otrzymać od wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych?

    Jak stanowi art. 67k ust. 7 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) Maksymalna wysokość odszkodowania i zadośćuczynienia z tytułu jednego zdarzenia medycznego w odniesieniu do jednego pacjenta w przypadku:

    1. Zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia wynosi 100 tysięcy złotych.
    2. W przypadku śmierci pacjenta wynosi 300 tysięcy złotych.

  • W trakcie pobytu szpitalu poślizgnąłem się na korytarzu i złamałem rękę. Czy mogę dochodzić odszkodowania od wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych? (art. 67iust.1)

    Zgodnie z art. 67i ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) wojewódzka komisja do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych ustala, czy zdarzenie którego następstwem była szkoda majątkowa lub niemajątkowa stanowiło zdarzenie medyczne. Za tego typu zdarzenie zgodnie z art. 67a ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) uważa się:

    1. Diagnozę powodująca podjęciem niewłaściwego leczenia lub opóźnieniem właściwego leczenia, co przyczyniło się do rozwoju choroby.
    2. Leczenie, w tym wykonanie zabiegu operacyjnego.
    3. Zastosowanie produktu leczniczego lub wyrobu medycznego.

    Jeżeli zatem zakażenie, uszkodzenie cała lub rozstrój zdrowia nie nastąpiło w wyniku spełniania wyżej wymienionych przesłanek, otrzymanie odszkodowania od wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych nie jest uzasadnione.

  • Uważam, że odszkodowanie przyznane przez wojewódzką komisję do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych jest za niskie. Czy mogę się od niego odwołać?

    Ustawa z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) nie przewiduje możliwości odwołania się od orzeczenia wojewódzkiej komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych. W art. 67k ust. 8 tejże ustawy przewidziany jest jednak quasi środek odwoławczy w postaci skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem orzeczenia wojewódzkiej komisji. Pacjent uprawniony jest do wniesienia takiej skargi w terminie 30 dni od bezskutecznego upływu 14 dniowego terminu do wniesienia wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy, oraz od orzeczenia wydanego w wyniku postępowania o ponowne rozpatrzenie sprawy. Należy jednak pamiętać, iż skargę tę oprzeć można wyłącznie na naruszeniach dotyczących postępowania przed wojewódzką komisją tj. na przepisach zawartych w art. 67a do 67o ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.). Skarga rozstrzygana jest w terminie 30 dni przez wojewódzką komisję w składzie 6 osobowym.

  • Jestem wyznawcą kościoła starokatolickiego. Dyrektor szpitala odmówił widzenia się z księdzem argumentując, że szpital ma kapelana. Czy miał do tego prawo?

    Zgodnie z art. 36 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) pacjent przebywający w placówce leczniczej ma prawo do opieki duszpasterskiej. Art. 37 tej samej ustawy stanowi również, iż w sytuacji pogorszenia się stanu zdrowia lub zagrożenia życia podmiot leczniczy ma obowiązek umożliwić pacjentowi z duchownym jego wyznania. Zgodnie z powyższym, lekarza nie ma prawa odmówić pacjentowi widzenia się z duchownym jego wyznania jedynie w sytuacji, w której stan zdrowia pacjenta uległ pogorszeniu  lub zagraża życiu pacjenta. W pozostałych przypadkach odmowa jest uzasadniona.

  • Chcę otrzymać odpis z dokumentów leczenia mojej babci żeby stwierdzić czy jestem zagrożona chorobą genetyczną. Babcia zmarła w 1973 roku, czy te dokumenty są jeszcze dostępne?

    Art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) przewiduje, iż podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych ma obowiązek przechowywania dokumentacji medycznej przez okres 20 lat od końca roku kalendarzowego, w którym dokonano ostatniego wpisy. Dokumentacja dotycząca monitorowania losów krwi przechowywana jest przez lat 30 od końca roku kalendarzowego w którym dokonano ostatniego wpisu, a zdjęcia rentgenowskie przez 10 lat, licząc od końca roku w którym wykonano zdjęcie. W związku z powyższym należy uznać, iż dokumentacja osób które zmarły przed rokiem 1987 nie będzie już dostępna.

  • Dokumentacja dotycząca mojego wypadku została przekazana ubezpieczycielowi sprawcy bez informowania mnie o tym. Czy to zgodne z prawem?

    Zgodnie z art. 26 ust. 3 pkt 7 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentacje medyczną pacjenta zakładom ubezpieczeń za jego zgodą. Udostępnienie takiej dokumentacji ubezpieczycielowi bez wymaganej zgody pacjenta stanowi naruszenie przepisów prawa.

  • Czy salowa może mieć wgląd w moją dokumentacje medyczną?

    Salowa, jako pracownik służby zdrowia, zajmujący się utrzymaniem czystości w placówkach ochrony zdrowia, w szczególności w salach szpitalnych nie ma prawa wglądu w dokumentacje medyczną pacjenta. Zgodnie z art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) dostęp do danych zawartych w dokumentacji medycznej pacjenta posiadają osoby wykonujące czynności pomocnicze przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych np. pielęgniarki, położne.

  • Czy przysługują mi prawa, które są w ustawie o ochronie danych osobowych w stosunku do informacji, które są w dokumentacji medycznej?

    Zgodnie z art. 23 ust. 2 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) dane zawarte w dokumentacji medycznej podlegają ochronie określone w wyżej wymienionej ustawie oraz przepisach odrębnych. Oznacza to, iż informacje zawarte w dokumentacji medycznej podlegać będą ochronie na podstawie przepisów ustawy o ochronie danych osobowych.

  • Czy mogę nie zgodzić się na gastroskopie, choć lekarz twierdzi że to najlepsza metoda diagnostyczna?

    Jak stanowi art. 15 i 16 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) pacjentowi przysługuje prawo do wyrażenia zgody lub jej odmowy w zakresie udzielenia określonych świadczeń zdrowotnych po uzyskaniu od lekarza informacji o swoim stanie zdrowia,  rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych i leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu (art. 9). Należy więc uznać, iż pacjent może nie wyrazić zgody na proponowane przez lekarza badania, a lekarz na prośbę pacjenta ma obowiązek udzielić mu informacji o alternatywnych metodach diagnostycznych.

  • Czy mogę żądać przysłania mi dokumentacji medycznej mailem?

    Żądanie przesłania dokumentacji medycznej za pomocą poczty elektronicznej jest całkowicie uzasadnione. Zgodnie z art. 27 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.) dokumentacja medyczna udostępniana jest za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.

  • Orzeczenie o niepełnosprawności a orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.

    Moja córka posiada orzeczenie o niepełnosprawności wydane Przez Powiatowy Zespół ds. Orzekania Niepełnosprawności. Przedszkole twierdzi, że powinna mieć jeszcze orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego wydane przez poradnię psychologiczno-pedagogiczną. W innym wypadku nie będą mogli zapewnić zajęć wspomagających dla mojego dziecka. Dlaczego nie respektują orzeczenia o niepełnosprawności? Moja córka jest w normie intelektualnej.

    Orzeczenia o niepełnosprawności wydawane przez Powiatowy (lub Miejski) Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności służą innym celom, aniżeli orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego wydawane w ramach systemu oświaty przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne. O ile te pierwsze służą m.in. uzyskaniu uprawnień do uzyskania zasiłku i świadczenia pielęgnacyjnego czy ulgi rehabilitacyjnej, o tyle te drugie stanowią podstawę do uzyskania przez dziecko określonego wsparcia w placówkach oświaty (przedszkolu, szkole itp.). Orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego stanowi także podstawę do obliczenia wysokości subwencji oświatowej, którą dostaje placówka na realizację zadań oświatowych.

    Te dwa systemy nie tylko są rozłączne, ale też posługują się odmiennymi kategoryzacjami. W systemie oświaty wyróżnia się następujące kategorie uczniów niepełnosprawnych, które mogą  uzyskać orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego:

    1. niesłyszące,
    2. słabosłyszące,
    3. niewidome,
    4. słabowidzące,
    5. z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją,
    6. z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim,
    7. z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym,
    8. z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
    9. z niepełnosprawnościami sprzężonymi, (gdy u dziecka występuje więcej niż jedna z powyższych niepełnosprawności).

    Jak widać z powyższego wyliczenia, także dzieci w normie intelektualnej, np. niepełnosprawne ruchowo, mogą uzyskać takie orzeczenie.

• Schorzenia

  • Po co wykonuje się badanie CRP?

    Badanie CRP jest wykonywane z krwi i służy do określenia stężenia białka C-reaktywnego. Jego oznaczenie jest potrzebne przede wszystkim przy występowaniu objawów infekcji pasożytniczych, bakteryjnych, wirusowych czy grzybiczych, jak również zapalenia spowodowanego chorobą autoimmunologiczną lub w przypadku zaburzeń w obrębie układu naczyniowego, nowotworów. Podwyższone stężenie CRP świadczy o toczącym się w organizmie stanie zapalnym.

    Prawidłowy wynik badania powinien być w przedziale 0,08 do 3,1 mg/l lub <5 mg/l w zależności od laboratorium. U palaczy, osób otyłych, z nadciśnieniem tętniczym, stężenie białka C-reaktywnego może wynosić <10 mg/l.

    Zwiększone stężenie CRP:

    • powyżej >10mg/l oznacza duże prawdopodobieństwo reakcji zapalnej, najczęściej spowodowanej zakażeniem w organizmie
    • poniżej <40 mg/l może świadczyć o łagodnym zapaleniu, infekcji wirusowej, ciąży
    • poniżej <200 mg/l świadczy o infekcji bakteryjnej
    • poniżej <500 mg/l wskazuje na ciężkie zakażenia bakteryjne i oparzenia

     Nie należy jednak wyników tego badania interpretować samodzielnie, ponieważ stężenie CRP zależy od wielu czynników. Prawidłowy wynik tego badania nie wyklucza stanu zapalnego. Powinno się je zawsze skonsultować z lekarzem.

  • Czy sinice są groźne dla naszego zdrowia?

    Sinice to bakterie, które występują głównie w zanieczyszczonych wodach i mogą wytwarzać groźne dla ludzi oraz zwierząt toksyny. Zakwitów wody powodowanych przez sinice jest coraz więcej i są dłuższe z powodu ocieplenia i spływania do zbiorników wodnych substancji sprzyjających wzrostowi sinic. Wystarczy wykąpać się w wodzie, trochę jej wypić lub zjeść rybę z zakażonej wody, by nabawić się nieprzyjemnych dolegliwości.

    Kąpiel w skażonej przez bakterie wodzie, może powodować poważne dolegliwości skórne, tj.:

    • wysypka lub pokrzywka
    • swędzenie skóry
    • rumień skórny
    • zapalenie spojówek lub błon śluzowych

    Wypicie wody z sinicami jest bardzo niebezpieczne i może wywoływać następujące objawy:

    • wymioty
    • biegunka
    • silne bóle brzucha
    • gorączka i dreszcze
    • bóle mięśniowe
    • zawroty głowy
    • zapalenie płuc

    Toksyny produkowane przez sinice mogą spowodować uszkodzenie wątroby, zaburzenia w działaniu układu sercowego i mięśniowego oraz pracy mózgu, stany zapalne dróg oddechowych.

    Jeżeli widzimy, że woda „zakwitła” lepiej w niej się nie kąpać i nigdy nie należy takiej wody pić, nawet po odfiltrowaniu.

  • Jak można zapobiegać kleszczowemu zapaleniu mózgu?

    Kleszczowe zapalenie mózgu i borelioza to choroby przenoszone przez kleszcze.

    Kleszcze przebywają najchętniej w gęstych, liściastych i wilgotnych lasach, ale coraz częściej spotkać je można  w rejonach górskich i parkach w mieście. Prawdopodobnie przenoszą je ptaki i w ten sposób rozszerzają się ogniska choroby. Nie każdy kleszcz jest zakażony wirusem. Jeżeli kleszcz ukąsi, a jest w okresie wiremii to wraz z jego śliną  wirus przedostaje się do krwi i powoduje kleszczowe zapalenie mózgu. Wirus może przedostać się do organizmu człowieka również jeżeli wypije się mleko od krowy czy kozy, które nie zostało przegotowane, a zwierzę było zakażone. Kleszczowe zapalenie mózgu to choroba układu nerwowego. Chorobę stwierdza się przez badanie krwi na obecność przeciwciał na obecność antygenów wirusa kleszczowego zapalenia mózgu.

    Pierwsze objawy świadczące o zakażeniu, pojawiające się 7-14 dni po ukąszeniu przypominają grypę. Kolejny okres choroby może mieć przebieg bardziej dramatyczny: bóle głowy, nudności,

    Zapobiegamy tej groźnej chorobie poprzez: ubieranie odzieży zakrywającej jak największą powierzchnię ciała, po powrocie z lasu lub parku należy sprawdzić, czy nie ma śladów ukąszeń, stosować preparaty odstraszające kleszcze, jak najszybsze usunięcie pęsetą kleszcza i picie przegotowanego mleka krowiego, koziego czy owczego.

    Jeżeli lubimy spędzać urlopy lub mieszkamy w województwach o wyższym ryzyku zachorowania  (Mazury, Podlasie, Dolny Śląsk) wskazane jest rozważenie szczepienia ochronnego przeciwko kleszczowemu zapaleniu mózgu. Szczepienie dla dorosłych i dzieci powyżej 1. roku życia obejmuje 3 dawki podane w ciągu roku, dawkę przypominającą podaje się po 3 latach po ukończeniu szczepienia podstawowego i należy powtarzać co 3-5 lat.

  • Jestem osobą 72- letnią, choruję na nadciśnienie tętnicze, mam nadwagę, przyjmuję zalecone leki przez lekarza, ale co jeszcze mogę zrobić, aby zmniejszyć ryzyko pogłębiania się choroby.

    Ryzyko zachorowania na nadciśnienie tętnicze jest kilkakrotnie wyższe u osób z nadwagą, niż u osób z masą ciała w normie, a przyrost masy ciała jest współmierny do wzrostu ciśnienia krwi. Badania wykazują dużą współzależność między wskaźnikami BMI, WHR i obwodu talii a ryzykiem wystąpienia tego schorzenia. Problem nadwagi i otyłości wśród Polaków wzrasta,  jest to szczególnie niepokojącym zjawiskiem, że dotyczy również dzieci. Wiadomo, że chorobie lepiej zapobiegać, niż ją leczyć. Aby móc zapobiegać, należy poznać jego przyczyny, a wysuwającą się na czołowe miejsce jest nadwaga i otyłość. Na pewno zmiana stylu życia ma dodatni wpływ na leczenie nadciśnienia tętniczego. Należy również uwzględnić właściwą podaż magnezu w pożywieniu, który ma wpływ na regulację ciśnienia krwi. Sprzyjać rozwojowi tej choroby może również spożywanie nadmiernej ilości soli, szczególnie u osób starszych. Zamiast soli, lepiej używać więcej ziół. Zmiana sposobu odżywiania i aktywność fizyczna, która jest integralną częścią zdrowego stylu życia, pozwalają bardzo często na obniżenie masy ciała i uregulowanie ciśnienia tętniczego do prawidłowych wartości. Niezależnie od stosowania różnych sposobów, mających wpływ na obniżenie ciśnienia tętniczego krwi nie można samemu modyfikować, zmieniać terapii lekowej zaleconej przez lekarza.

  • Lubię przebywać w lesie i zbierać grzyby, jagody lub chodzić na długie spacery. Często słyszy się o zwierzętach chorych na wściekliznę, jak się zachować w stosunku do dzikich zwierząt, aby się nie narazić na kontakt z zakażonym zwierzęciem?

    Tą bardzo groźną chorobę zakaźną wywołuje wirus, który namnaża się w układzie nerwowym. Najczęściej do organizmu człowieka dostaje się ze śliną chorego zwierzęcia, przez uszkodzoną skórę, błony śluzowe czy spojówki wskutek pokąsania.  Chorować mogą zwierzęta dzikie i domowe ( wilki, psy, sarny, wiewiórki, kojoty, wiewiórki, koty, lisy, nietoperze). W Polsce najczęściej choroba atakuje lisy, domowe psy oraz nietoperze. Niebezpieczne może być nawet oddychanie powietrzem w grotach zamieszkałych przez zarażone nietoperze. Chore zwierzę zachowuje się nietypowo. Płochliwe, uciekające zwykle od człowieka dzikie zwierzę może być agresywne lub zaskakująco łagodne, dające się pogłaskać, nie okazujące strachu. Najlepiej nie zbliżać się do dzikich zwierząt lub domowych ale obcych, wolno biegających, a szczególnie takich, które zachowują się nietypowo. Po ukąszeniu przez zwierzę zarażone wścieklizną następują zmiany miejscowe przekrwienie okolicznych tkanek, ból, pieczenie, ale w kolejnych dniach dochodzą takie objawy jak: stany podgorączkowe, złe samopoczucie, nudności i wymioty, a następnie pobudzenie psychoruchowe, omamy , przewrażliwienie na dźwięk i światło, temperatura, przeczulica skóry, łzawienie i ślinotok oraz najbardziej charakterystyczny objaw wścieklizny – wodowstręt. W przypadku pokąsania przez dzikie zwierzę lub nieznane, należy jak najszybciej zabezpieczyć ranę, określić stan zwierzęcia. Dobrze, jeżeli jest możliwość schwytania zwierzęcia i przekazania na obserwację i badanie weterynaryjne. Ranę należy długo i dokładnie zmywać wodą z mydłem, a następnie środkami antyseptycznymi. Krwawienia z rany nie należy hamować, chyba, że jest to silny krwotok z uszkodzonej tętnicy. Osobę pokąsaną należy jak najszybciej zawieść do lekarza, który zdecyduje o dalszym postępowaniu z pacjentem. Lekarz też dokonuje zgłoszenia pokąsania człowieka przez zwierzę do inspekcji sanitarnej. Jeżeli nie wykluczy się wścieklizny u zwierzęcia (np. aktualne, udokumentowane szczepienie), to wykonuje się szczepienie pacjenta przeciwko wściekliźnie.

  • Gdzie można zgłosić na przymusowe leczenie osoby uzależnionej od alkoholu ?

    Aby doprowadzić do przymusowego leczenia należy pierwsze kroki skierować do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych właściwej według miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, której postępowanie dotyczy. Komisja jest uprawniona do skierowania osoby uzależnionej na badanie przez biegłych w celu wydania opinii w przedmiocie uzależnienia od alkoholu i wskazania rodzaju zakładu leczniczego.

    Z wnioskiem do komisji o skierowanie osoby uzależnionej na leczenie może zwrócić się każda osoba i instytucja, która może udokumentować występowanie rozkładu życia rodzinnego, demoralizację małoletnich, uchylanie się od pracy albo systematyczne zakłócanie spokoju lub porządku publicznego. Wykazując naganne zachowanie osoby uzależnionej, warto powołać się na przeprowadzone interwencje policji, pobyty w izbie wytrzeźwień, dokumentację lekarską, opinie pedagoga szkolnego, opinie psychologa, wyroki w sprawie karnej.

    Jeśli komisja uzna, że są podstawy do zastosowania obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego wystąpi z wnioskiem w tej sprawie do sądu rejonowego. Sąd wszczyna postępowanie nie na wniosek rodziny alkoholika, lecz na wniosek gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych lub prokuratora.

    Do wniosku dołącza się zebraną dokumentację wraz z opinią biegłego, jeżeli badanie przez biegłego zostało przeprowadzone. W razie braku opinii biegłego w przedmiocie uzależnienia od alkoholu, sąd zarządza poddanie tej osoby odpowiednim badaniom. W razie nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na rozprawę lub uchylania się od zarządzonego poddania się badaniu przez biegłego albo obserwacji w zakładzie leczniczym sąd może zarządzić przymusowe doprowadzenie przez organ Policji.

  • Choruję od wielu lat na cukrzycę i chciałabym w przyszłości uniknąć neuropatii cukrzycowej, co robić?

    Osoba chorująca na cukrzycę powinna być badana w kierunku neuropatii. Ryzyko powikłań ze strony stopy cukrzycowej zależy od tego czy wystąpiła neuropatia cukrzycowa, w której dochodzi do zaniku odczuwania bólu, wskutek tego urazy stóp mogą być przyczyną powstania długo gojących się ran. Jeżeli została stwierdzona neuropatia cukrzycowa jest ona powikłaniem, które polega na uszkodzeniu obwodowego układu nerwowego, jest nieodwracalne i postępujące. Neuropatia cukrzycowa poza zniesieniem odczuwania bólu powoduje również zmianę kształtu stopy, układu palców. Na podstawie oceny kilku parametrów potwierdzić można lub wykluczyć obecność neuropatii. Niezwykle ważna jest edukacja pacjenta i prewencja zespołu stopy cukrzycowej poprzez badanie pacjenta z cukrzycą pod kątem wystąpienia powikłań przynajmniej raz w roku. Najważniejsze zalecenia dla pacjenta to: codzienne oglądanie stóp, również od strony podeszwy, codzienna kąpiel stóp – koniecznie należy termometrem mierzyć temperaturę, aby nie poparzyć stóp. Kolejnym zaleceniem jest korzystanie z prysznica, a nie wanny i bardzo delikatne i dokładne osuszanie skóry, szczególnie między palcami stóp, co zapobiega pęknięciom naskórka i infekcjom grzybiczym. Dbając o skórę całego ciała należy zapobiegać jej przesuszaniu i stosować balsamy i kremy nawilżające i natłuszczające. Należy dbać o paznokcie, które nie powinny być zbyt krótko przycinane. Ponadto wszelkie środki używane do pielęgnacji powinny być delikatne, należy używać nie uciskających skarpet i wygodnego obuwia. Nie można chodzić boso. Obuwie musi być dobrze dobrane, nie może uciskać, należy unikać skarpet i obuwia ze sztucznych i nieprzewiewnych materiałów. Zalecany jest również ruch uwzględniający stan i możliwości pacjenta.

    W czasie każdej wizyty w poradni stopy cukrzycowej pielęgniarka prowadzi edukację pacjenta. Ważne jest aby edukacją objęta była najbliższa rodzina lub opiekunowie.

• Hospitalizacja

  • Co to znaczy, że szpital posiada akredytację i kto ją przyznaje? Czy taki szpital ma więcej standardów, które musi przestrzegać?

    Jedyny organ, który może szpitalowi udzielić akredytacji to Minister Zdrowia.  Akredytację w Polsce posiada tylko 1/5 szpitali. Proces dochodzenia do niej jest dosyć trudny i wymagający od podmiotu leczniczego na wstępie samooceny funkcjonowania pod względem medycznym i administracyjnym. Porównuje się standardy obowiązujące w szpitalu i praktykę kliniczną, na ile są zbieżne ze standardami akredytacyjnymi. Taka ocena skutkuje planem działań naprawczych i wdrażaniu nowego modelu organizacji w szpitalu, a w następstwie gotowości do formalnego zgłoszenia do akredytacji. Zespół wizytatorów zewnętrznych ( najczęściej są to lekarze i pielęgniarki) dokonuje przeglądu akredytacyjnego i sporządza raport. W przypadku pozytywnej oceny szpital otrzymuje akredytację na 3 lata i przed upływem tego okresu musi wnioskować i poddać się kontroli po raz kolejny.

    W procesie dochodzącym do uzyskania statusu jednostki akredytowanej  personel przechodzi wiele szkoleń, co ma wpływ na podniesienie świadomości w wykonywaniu zawodów, bezpieczeństwa pacjentów, kultury organizacji z uwzględnieniem pracy zespołowej. Te aspekty mają wpływ na bezpieczeństwo pacjentów i pracowników oraz podniesienie jakości leczenia szpitalnego.

  • Jakie będą nowe kryteria oceny ofert przy świadczeniach gwarantowanych dot kompleksowej opieki po zawale?

    W znowelizowanym rozporządzeniu w sprawie kryteriów wyboru ofert wprowadzono nowe świadczenie gwarantowane, dotyczące kompleksowej opieki po zawale  mięśnia sercowego w zakresie świadczeń kompleksowych, czy mogę dowiedzieć się co w ofercie będzie brane pod uwagę?

    Ocenie oferty podlegać będzie kryterium, czy w danym podmiocie - oddziale kardiologicznym jest lekarz  kardiolog - specjalista, wymiar jego zatrudnienia, czy oddział posiada na miejscu aparat usg do badania przezprzełykowego, czy posiada nie mniej niż 2 sale jednoosobowe z węzłem sanitarnym lub  dwie izolatki. Oceniane jest również, czy poradnia kardiologiczna  posiada na miejscu sprzęt i obsadę do wykonania ekg wysiłkowego serca. Chociaż jedno z pomieszczeń sanitarno-higienicznych musi być przystosowane do korzystania przez osoby niepełnosprawne.

  • Proszę o informację czy pacjent z zaburzeniami psychicznymi może zostać przyjęty do szpitala gdy nie wyraża zgody na leczenie?

    Osoba, której zachowanie wskazuje na to, że z powodu zaburzeń psychicznych może zagrażać bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, bądź nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, może być poddana badaniu psychiatrycznemu bez jego zgody. Konieczność przeprowadzenia badania, stwierdza lekarz psychiatra.

    Ponadto osoba chora psychicznie może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody tylko wtedy, gdy: jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że z powodu tej choroby zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób, jej dotychczasowe zachowanie wskazuje na to, że nieprzyjęcie do szpitala spowoduje znaczne pogorszenie stanu jej zdrowia psychicznego, jest niezdolna do samodzielnego zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia. Na podstawie otrzymanego ze szpitala psychiatrycznego zawiadomienia sąd opiekuńczy wszczyna postępowanie dotyczące przyjęcia do szpitala psychiatrycznego osoby chorej.

  • Jak powinienem uzasadnić prośbę o wydanie mi kopii wszystkich moich badań i innych dokumentów ze szpitala?

    Aby uzyskać dostęp do swojej dokumentacji medycznej wystarczy zwrócić się ze stosowną prośbą do określonej placówki medycznej. Prośba może być zarówno ustna, jak pisemna. Placówka musi bez zbędnej zwłoki udostępnić dokumentację, przy czym  nie wymaga to uzyskiwania dodatkowych zgód, decyzji, ani też uzasadnienia czy przedstawiania  powodów, dla których chcemy dokumentację uzyskać. 

  • Czekałem na przyjęcie do szpitala, ale wypadł on z sieci szpitali i nie ma o już kontraktu z NFZ. Co mam zrobić?

    W przypadku, gdy szpital traci umowę z NFZ, pacjenci wpisani na listy oczekujących zmuszeni są do przejścia  do innej placówki. Skierowanie zachowuje ważność, należy przy tym odebrać jego oryginał ze szpitala, w którym było się wpisanym na listę oczekujących, a także pobrać zaświadczenie z terminem zgłoszenia i ustalonym terminem przyjęcia do szpitala. W nowej placówce pacjent powinien zostać wpisany nie „na koniec kolejki”, ale z zachowaniem terminu zgodnego z poprzednią listą oczekujących.

  • Czy do szpitala muszę wziąć ze sobą zapas leków, które stosuję w związku z chorobą przewlekłą? Nie jest ona powodem przyjęcia do szpitala.

    Szpital powinien zapewnić nieodpłatnie leki i wyroby medyczne konieczne do wykonania świadczenia zdrowotnego. Także te leki, które są potrzebne pacjentowi ze względu na schorzenia współistniejące, powinny zostać zapewnione, gdyż hospitalizacja nie może skutkować przerwaniem wdrożonej wcześniej terapii.

  • Nie mam pieniędzy na połączenia telefonicznie. Czy szpital musi udostępnić mi swój telefon żebym mógł się skontaktować z rodziną?

    Podmiot leczniczy świadczący działalność leczniczą może udostępnić pacjentowi środki do komunikacji z innymi osobami jednak to pacjent ponosi koszty takiego kontaktu. Informacja o wysokości opłaty jest jawna i udostępniona w lokalu zakładu leczniczego jak stanowi art. 35 ustawy z dnia 6 lipca 2008 r., o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta (Dz.U.2017.1318 j.t.)