Dość często sami nie wiemy jak funkcjonuje ochrona zdrowia w Polsce albo otrzymujemy na ten temat niewłaściwe informacje. Warto więc wiedzieć, jak jest w rzeczywistości. To może bardzo ułatwić korzystanie z opieki zdrowotnej.

Na żadnym poziomie systemu ochrony zdrowia nie obowiązuje rejonizacja. Możesz chodzić do lekarza POZ, specjalisty, na badania, rehabilitację czy do szpitala do każdego świadczeniodawcy posiadającego umowę z NFZ w całej Polsce. Jeżeli jesteś odsyłany od świadczeniodawcy z informacją, że to nie jest twój rejon, powinieneś skontaktować się z kierownictwem placówki oraz zgłosić ten fakt do Rzecznika Praw Pacjenta lub oddziału wojewódzkiego NFZ. Nie daj się zbyć argumentem o rejonizacji.



Nie jest ważne czy lekarz specjalista, u którego się leczysz ma podpisaną umowę z NFZ, czy też praktykuje prywatnie. Zaświadczenie od lekarza prywatnego o chorobie przewlekłej i jej leczeniu jest ono równie ważne jak zaświadczenie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego! Lekarz POZ lub inny specjalista na jego podstawie może wystawić Ci receptę na leki refundowane.



Nie wiesz, kiedy następnym razem dostaniesz się do specjalisty, więc przy najbliższej wizycie u lekarza specjalisty WEŹ ZAŚWIADCZENIE O CHOROBIE PRZEWLEKŁEJ I JEJ LECZENIU dla lekarza POZ lub innego specjalisty! Dzięki temu zaświadczeniu lekarz POZ lub inny specjalista wystawi Ci receptę na leki refundowane!. Lekarz specjalista wydaje zaświadczenie na druku „Informacja dla lekarza kierującego”. By umożliwić lekarzowi POZ kontynuowanie leczenia farmakologicznego zastosowanego w poradni specjalistycznej powinien to robić co najmniej raz w roku.



Nie musisz się stawiać osobiście u lekarza POZ, żeby uzyskać receptę na leki stosowane w chorobie przewlekłej. Możesz zamówić wizytę domową lekarza POZ, jeśli nie jesteś stanie dotrzeć do poradni osobiście. Możesz także skorzystać z bezpłatnego przewozu transportem sanitarnym na wizyty i badania specjalistyczne. Skierowanie na przewóz wystawia lekarz POZ.



Lekarz POZ ma ograniczoną możliwość zlecania badań dodatkowych. Ponadto, za badania płaci z własnego budżetu. Nie oczekuj, że w ramach opieki podstawowej będzie możliwe wykonanie specjalistycznych badań dodatkowych. Pamiętaj, że możliwość zlecenia zaawansowanej diagnostyki mają tylko poradnie specjalistyczne. Poradnie specjalistyczne też mogą zapłacić za zleconą przez siebie diagnostykę.



Nie musisz przychodzić do szpitala na umówiony zabieg z kompletem badań wykonanych w prywatnym laboratorium. Szpital ma obowiązek wykonania przed planowanym zabiegiem pełnej diagnostyki niezbędnej do wykluczenia potencjalnych przeciwwskazań do zabiegu.



Twoja rodzina nie ma obowiązku oddawania krwi w przypadku, kiedy oczekujesz na zabieg chirurgiczny. Szpital powinien zabezpieczyć potrzebną krew i preparaty krwiopochodne, które mogą być potrzebne podczas Twojego zabiegu.



Skierowanie do szpitala może wystawić każdy lekarz, także praktykujący prywatnie. Lekarz praktykujący prywatnie nie powinien odsyłać pacjenta do lekarza POZ po skierowanie do szpitala.



Nie potrzebujesz skierowania do lekarza dentysty, onkologa, ginekologa i położnika, wenerologa oraz psychiatry. Nikt nie może wymagać od Ciebie skierowania do tych specjalistów.



Nie musisz posiadać przy sobie dokumentu poświadczającego posiadanie ubezpieczenia. Jeśli eWUŚ błędnie wskazuje, że nie masz aktualnego ubezpieczenia, podpisujesz u świadczeniodawcy oświadczenie o prawie do świadczeń. W stanie zagrożenia życia, nawet jeśli prawo do świadczeń finansowanych przez NFZ wyświetli się w systemie eWUŚ na „czerwono”, szpital nie może odmówić pomocy pacjentowi.



Na wizytę nie musisz się rejestrować osobiście. Możesz zadzwonić lub zarejestrować się drogą elektroniczną, a także za pośrednictwem osoby trzeciej.



W czasie pobytu w szpitalu nie możesz korzystać ze świadczeń u innych świadczeniodawców – nie możesz chodzić na wizytę do lekarza POZ czy do specjalisty, nawet jeśli w tym czasie wypada termin od dawna planowanej wizyty. Nie możesz też kupować refundowanych leków, środków medycznych takich jak pieluchomajtki, zaopatrzenie stomijne czy zaopatrzenie ortopedyczne. Wszystkie potrzebne Ci leki i środki powinien zapewnić szpital. W szpitalu nie należy też samodzielnie przyjmować leków, z których korzystasz w domu.



Skierowanie do specjalisty jest ważne tak długo, jak świadczenie nie zostanie zrealizowane. Nie daj się zbyć informacją, że skierowanie, które posiadasz z powodu długiego czasu oczekiwania straciło swoją ważność i musisz przedstawić aktualne.



Skierowania z brakami, pozbawione części istotnych danych nie mogą być przyczyną wpisania do kolejki oczekujących.



Jeśli dowiadujesz się, że do świadczenia jest długa kolejka oczekujących i rejestracja informuje Cię, że zapisy będą dopiero w określonym dniu, nie daj się zbyć. Ustalanie przezświadczeniodawców dat zapisów do kolejki jest nieuprawnione. Rejestracja powinna dokonywać wpisów do kolejki na bieżąco.



W momencie rejestracji nie jest wymagane potwierdzenie uprawnień do świadczeń w systemie eWUŚ. Uprawnienia pacjenta powinny być sprawdzane na dzień udzielenia danego świadczenia.



Kontynuacja leczenia u danego specjalisty odbywa się na podstawie skierowania, które zostało przedstawione przed pierwszą wizytą. Pracownicy rejestracji nie mogą żądać „aktualizacji” skierowania. Nieważne, czy chcesz korzystać ze świadczeń w tym, czy w kolejnym roku. Istotne jest, by przyczyna skierowania była taka sama.



Na stronie kolejki.nfz.gov.pl każdy pacjent może sprawdzić czas oczekiwania na dane świadczenie zdrowotne. Warto skorzystać z tej możliwości, ponieważ terminy udzielania świadczeń niekiedy różnią się znacznie pomiędzy poszczególnymi placówkami medycznymi.



Pacjent w stanie zagrożenia życia lub zdrowia nie musi okazywać dokumentów poświadczających prawo do świadczeń. Ma prawo do natychmiastowej pomocy nawet wtedy, gdy system eWUŚ nie potwierdzi jego prawa.



Pacjent powinien otrzymać pomoc od lekarza POZ w dniu zgłoszenia. Jeśli jest to niemożliwe, porada może być zrealizowana w innym uzgodnionym terminie. W sytuacji pilnej, gdy nie ma możliwości zapisania się do lekarza POZ, pacjent może skorzystać po godzinie 18:00 z nocnej pomocy lekarskiej. Informacje o tym, gdzie znajduje się najbliższa placówka nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej NPL powinien udostępnić POZ.



Możesz się leczyć nie tylko w Polsce, ale także za granicą bez zgody prezesa NFZ. Pokrywasz koszty leczenia za granicą a oddział wojewódzki jest zobowiązany zwrócić ci tyle ile za daną usługę płaci świadczeniodawcom w Polsce. Na zwrot kosztów leczenia za granicą możesz liczyć pod warunkiem, że nie wiąże się ono z koniecznością pobytu w szpitalu przynajmniej przez 1 noc oraz nie jest związane ze szczególnie kosztowną procedurą leczenia lub diagnozowania.



Nie musisz płacić w aptece dużo. Większość leków posiada swoje tańsze odpowiedniki. Realizując receptę warto spytać, czy nie ma tańszego zamiennika. Aptekarz powinien sam przekazać ci taką informacje, jeżeli lekarz na recepcie nie zaznaczył „Nie zamieniać”. Warto o tańszy zamiennik zapytać też swojego lekarza.



Świadczeniodawca, posiadający umowę z NFZ nie może pobierać od pacjentów dopłat czy opłat za świadczenia finansowane przez NFZ. Opłaty czy dopłaty wnoszone przez pacjentów mogą dotyczyć jedynie świadczeń niefinansowanych ze środków publicznych. W przypadku pobrania przez szpital opłaty za świadczenia gwarantowane należy zgłosić ten fakt do oddziału wojewódzkiego NFZ. Szpital może w takim przypadku utracić umowę z NFZ.